◄**

▼**

►**

Bijzinnen overzicht

Van bijzinnen is op meerdere manieren een onderverdeling te maken. Deze staan los van elkaar.
De verschillend invalshoeken zijn:
1. de relatie tot de hoofdzin
2. welk soort voegwoord is gebruikt
3. heeft de bijzin een antecedent in de hoofdzin.

Hier volgt een overzicht van de verschillende manieren waarop bijzinnen kunnen worden ingedeeld. Elk is voorzien van een link naar een uitgebreidere bespreking ervan.

1. De bijzin is

ofwel	een bijvoeglijke/ betrekkelijke bijzin	η γυναίκα που πέρασε χτες, είναι η θεία της Άννας.	de vrouw die gisteren langs kwam, is Anna's tante.
ofwel	een complementszin	δεν ήξερα ότι ήσουν εκεί.	ik wist niet dat je daar was.
ofwel	een bijwoordelijke bijzin	επειδή ήταν πανάκριβο, δεν το αγόρασα.	omdat het heel erg duur was, heb ik het niet gekocht.
ofwel	een gesubstantiveerde bijzin	το να αγοράζεις σπίτι, είναι μεγάλη υπόθεση.	het kopen van een huis is een hele aangelegenheid.
ofwel	een beknopte bijzin	μην μπορώντας να φύγουν, έμειναν σπίτι.	omdat ze niet weg konden, zijn ze thuis gebleven.

1a. De bijvoeglijke / betrekkelijk bijzin is

ofwel	een beperkende bijzin	τα παιδιά που παίζουν κάτω στο δρόμο, είναι ελληνόπουλα.	de kinderen die beneden op straat spelen, zijn Griekse kinderen.
ofwel	een uitbreidende bijzin	η θεία Κατίνα, που είναι νοσοκόμα, θα έρθει αύριο.	tante Katina, die verpleegster is, komt morgen.

1b. Een complementszin is

ofwel	een onderwerpszin	όποιος πεινάει, καρβέλια ονειρεύεται.	honger maakt rauwe bonen zoet (lett.: alwie honger heeft, droomt van boerenbroden).
ofwel	een lijdend voorwerpszin	δεν ήξερα ότι ήσουν εκεί.	ik wist niet dat je daar was.
ofwel	een meewerkend voorwerpszin
ofwel	een voorzetsel voorwerpszin
	een naamwoordelijke bijzin (naamwoordelijk deel van het gezegde zin)	φαίνεται ότι θα βρέξει . είναι ώρα να πηγαίνουμε.	het lijkt erop dat het gaat regenen. het is tijd dat wij gaan.

1b1. Een lijdend voorwerpszin kan ook zijn

		karakteristiek voegwoord(en)
ofwel	een bijzin van de indirecte rede	πως ότι να αν	μου λέει πως μ' αγαπάει.	hij zegt dat hij van me houdt.
ofwel	een bijzin van de directe rede	:	λέει: σ'αγαπώ.	hij zegt: ik houd van je.

1b2. Een bijzondere vorm van de complemenstszin is de gesubstantiveerde zin

	karakteristiek voegwoord
ofwel	το ότι	το ότι αγοράζεις σπίτι, είναι μεγάλη υπόθεση.	het feit dat je een huis koopt, is een belangrijk iets.
ofwel	το να	το να αγοράζει σπίτι, είναι μεγάλη υπόθεση.	het kopen van een huis is een hele aangelegenheid.

1b3. Een complementszin kan ingeleid worden door:

ofwel	να
ofwel	ότι
	μην / μήπως
	που

1b4. De betekenis van de complementszin:

		karakteristiek voegwoord(en)		karakteristieke tijd/wijs
ofwel	wens, (on)vervulbaar, (on)waarschijnlijkheid	να	σε παρακαλώ να έρχεσαι στην ώρα σου.	ik verzoek je voortaan op tijd te komen.	coniunctivus
ofwel	uiting, mening, kennis	ότι πως	νομίζω ότι έχεις δίκιο.	ik denk dat je gelijk hebt.
	vrees	μην μήπως	φοβάται μήπως τον δουν.	hij is bang dat ze hem zullen zien.	coniunctivus indicativus
	emotie, gemoedstoestand	που	με συγχωρείτε που άργησα.	neemt u me niet kwalijk dat ik te laat ben.	indicativus
	waarneming	που	είδα το τρένο που ξεκινούσε.	ik zag de trein vertrekken.	indicativus

De betekenis van de complementszin heeft gevolgen voor de keuze van de tijd en wijs van het werkwoord in de bijzin.

1c. Een bijwoordelijke bijzin is

		voegwoord voorbeeld
ofwel	een temporele bijzin, bijzin van tijd	όταν	όταν δούλευα στο Βόλο, έμενα στου θείου μου.	toen ik in Volos werkte, woonde ik bij mijn oom.
ofwel	een causale bijzin, bijzin van reden en oorzaak	επειδή	επειδή ήταν πανάκριβο, δεν το αγόρασα.	omdat het heel erg duur was, heb ik het niet gekocht.
ofwel	conditionele bijzin, voorwaardelijke bijzin	αν	αν το έστειλε αεροπορικώς, θα το πάρεις γρήγορα.	als hij het per luchtpost heeft verstuurd, dan zul je het wel snel krijgen.
ofwel	finale bijzin, bijzin van doel	για να	για να αισθάνεται κανείς πραγματικά ελεύθερος, δεν πρέπει να έχει υποχρεώσεις.	om je werkelijk vrij te (kunnen) voelen, moet je geen verpichtingen hebben.
ofwel	consecutieve bijzin, gevolgaanduidende bijzin	ώστε να	κρύφτηκα έτσι ώστε να μη με βρει.	ik verstopte me zó dat hij me niet zou vinden.
ofwel	concessieve bijzin, toegevende bijzin	παρόλο που	θα πάω στη δουλειά μου αύριο, παρόλο που θα απεργούν τα ταξί.	ik ga morgen naar mijn werk, ondanks het feit dat de taxi's zullen staken.
ofwel	bijzin van plaats	οπουδήποτε	κάθισε οπουδήποτε θέλεις.	ga zitten, waar je maar wilt.
ofwel	bijzin van omstandigheid		έφυγε χωρίς να πει λέξη.	hij ging weg zonder een woord te zeggen.
ofwel	bijzin van beperking	από ό,τι	απ΄ό,τι ξέρετε, πουλάνε και τσιγάρα;	verkopen ze ook sigaretten, voor zover u weet?
ofwel	bijzin van vergelijking	σαν να	βαδίζει σαν να είναι μεθυσμένη.	ze loopt alsof ze dronken is.

2. De bijzin wordt ingeleid door

ofwel	een betrekkelijk voornaamwoord	η γυναίκα που πέρασε χτες, είναι η θεία της Άννας.	de vrouw die gisteren langs kwam, is Anna's tante.
ofwel	een onderschikkend voegwoord ')	πειδή ήταν πανάκριβο, δεν το αγόρασα.	omdat het heel duur was, heb ik het niet gekocht.
ofwel	een vragend voornaamwoord	δεν ξέρω με ποιο τρένο θα 'ρθει.	ik weet niet met welke trein hij komt.
	een vragend bijwoord	δεν γνωρίζουμε πόσοι Έλληνες ...	we weten niet hoeveel Grieken ...
ofwel	een betrekkelijk bijwoord	το σπίτι όπου έμεναν οι γονείς της, καταστράφηκε στον πολεμό.	het huis waarin haar ouders woonden, is in de oorlog verwoest.
ofwel	geen voegwoord	λέει: σ' αγαπώ.	hij zei: ik houd van je.
		πληρώνοντας ...	terwijl ik/hij betaalt/betaalde ...

')  Een nevenschikkend voegwoord leidt geen bijzin in, maar leidt tot een samengestelde zin.

3. Een bijzin heeft

ofwel	een antecedent	η γυναίκα που πέρασε χτες, είναι η θεία της Άννας.	de vrouw die gisteren langs kwam, is Anna's tante.
ofwel	een ingesloten antecendent	κάνε ό,τι θες.	doe wat je wil.

3a. Een bijzin met een antecedent wordt met de hoofdzin verbonden door een

ofwel	betrekkelijk voornaamwoord	η γυναίκα που πέρασε χτες, είναι η θεία της Άννας.	de vrouw die gisteren langs kwam, is Anna's tante.
ofwel	betrekkelijk bijwoord	το σπίτι όπου έμεναν οι γονείς της, καταστράφηκε στον πολεμό..	het huis waarin haar ouders woonden, is in de oorlog verwoest.

3b. Een bijzin zonder antecedent wordt met de hoofdzin verbonden door een onbepaald betrekkelijk of vragend

ofwel	voornaamwoord	κάνε ό,τι θες.	doe wat je wil.
ofwel	bijwoord	πήγαινε όπου σ' αρέσει.	ga waarheen je maar wilt.

Werk in uitvoering
4. Tijden in een bijzin ingeleid door een betrekkelijk voornaamwoord of bijwoord

ofwel	futuralis
ofwel	generalis