Elliptische zin
Een elliptische zin ontstaat uit een correcte enkelvoudige of samengestelde zin door weglating van een zinsdeel.
Meestal gaat het om het ontbreken van een persoonsvorm.
Voorbeelden:
hoofdzin | wat een prachtige zomer! wie is tegen? |
bijzin | zoals bekend, wordt de dienstregeling gewijzigd. |
Formeel is er verschil met een beknopte bijzin. Van een beknopte bijzin is sprake als de structuur van hoofd- en bijzin hetzelfde is:
behalve Jan waren ook de andere neven gekomen. | behalve dat Jan gekomen was, waren ook de andere neven gekomen. |
behalve jou heeft hij ook alle andere leden gebeld. | behalve dat hij jou gebeld heeft, heeft hij ook alle andere leden gebeld. |
Formeel is er ook een verschil met samentrekking. Van samentrekking is sprake in het geval van nevenschikking:
Jan rookt een sigaret en Piet een sigaar. | Jan rookt een sigaret en Piet rookt een sigaar. |
Kees en Marie eten een ijsje. | Kees eet een ijsje en Marie eet een ijsje. |
De nuances zijn echter van gering belang.
In het Grieks komen we elliptische constructies op meerdere plaatsen tegen:
να σας ζήσουν τα παιδιά σας. | [εύχομαι να σας ζήσουν τα παιδιά σας] | mogen uw kinderen nog lang leven. |
μακάρι να 'ρχόταν. | [μακάρι ήθελα να 'ρχόταν] | ik wou maar dat hij kwam. |
ίσως να μην πάω. | [ίσως θέλω να μην πάω] | misschien ga ik wel niet. |
ο πατέρας τους αγαπά περισσότερο τη Μαρία παρά την Ελένη. | [ο πατέρας τους αγαπά περισσότερο τη Μαρία παρά να αγαπά την Ελένη] | hun vader houdt meer van Maria dan van Eleni. |
μου τηλεφώνησε ότι θα αργήσει λιγάκι. | [μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι θα αργήσει λιγάκι] | hij heeft gebeld dat hij wat later komt. |
πιες όσο θες | [πιες όσο ουίσκι θες] | drink maar zoveel (whisky) als je wilt |
Ook zinsdelen kunnen elliptisch zijn.
η Ακαδημίας | ο όδος Ακαδημίας | de Athene-straat |
είμαι υπέρ. | είμαι υπέρ της πρότασης. | ik ben vóór (het voorstel). |