◄**

▼*

►**

Finale bijzinnen

η τελική πρόταση / η πρόταση του σκοπού - bijzin van doel

Finale bijzinnen geven het beoogde doel van een handeling weer.
De finale voegwoorden zijn:

για να	om te + infinitivus , (opdat)
να	infinitivus (zonder 'om te'), om te + infinitivus, opdat
να προκειμένου να	infinitivus (zonder 'om te'), om te + infinitivus, opdat
με σκοπό να	infinitivus (zonder 'om te'), om te + infinitivus, opdat
(για να) μην ')	infinitivus (zonder 'om te'), om te + infinitivus, opdat

Για να en να worden in principe gevolgd door een coniunctivus van de tweede stam, omdat een finale bijzin doorgaans een eenmalig, afgerond doel uitdrukt. Wanneer er een toestand, een blijvende eigenschap of een handeling die zich herhaalt, wordt nagestreefd, wordt de coniunctivus van de eerste stam gebruikt. De ontkenning na για να en να is μη(ν).

Na een irrealis in de hoofdzin, kan een imperfectum (paratatikos) in de bijzin volgen.

Για να is het meest gebruikelijke voegwoord om een finale bijzin in te leiden.
Να wordt vooral gebruikt na werkwoorden van beweging.

Για να en να gevolgd door coniunctivus van de tweede stam

πες μου για να ξέρω.	vertel het me dan (lett.: vertel het me opdat ik het weet).
κλείσε την πόρτα (για) να μην κρυώσει το μωρό.	doe de deur dicht, anders vat de baby kou (lett.: opdat de baby niet verkouden wordt).
τον έστειλα στο φούρνο (για) να μου πάρει ψωμί.	ik heb hem naar de bakker gestuurd om brood te halen.
πάω στο σουπερμάρκετ (για) να πάρω αλεύρι και απορρυπαντικό.	ik ga naar de supermarkt om meel en wasmiddel te kopen.
πάω στην τράπεζα να σηκώσω λεφτά.	ik ga naar de bank om geld te halen (lett.: op te nemen).
ήρθε να με πάρει.	hij is me op komen halen.
πήγαινε να πληρώσεις.	ga (maar) betalen.

Για να en να gevolgd door coniunctivus van de eerste stam

πάρε μαζί σου φακό για να βλέπεις το βράδυ.	neem een zaklamp mee, zodat je 's nachts (ook wat) ziet.
για να αισθάνεται κανείς πραγματικά ελεύθερος, δεν πρέπει να έχει υποχρεώσεις.	om je werkelijk vrij te (kunnen) voelen, moet je geen verplichtingen hebben.

Για να en να gevolgd door imperfectum (paratatikos) bij een irrealis in de hoofdzin

έπρεπε να ήσουν κι εσύ εκεί, για να έβλεπες τι έκανε.	jij had daar ook moeten zijn, dan had je kunnen zien wat hij uitvoerde (lett.: opdat je zou zien wat hij deed).
κα τι δε θα έδινα για να ξανάβρισκα την αγάπη μου!	wat zou ik er niet voor over hebben om mijn geliefde terug te krijgen (lett.: wat zou ik er niet voor geven, om mijn geliefde terug te vinden).

Να kan niet gebruikt worden in de betekenis van για να als er verwarring kan ontstaan met één van de andere betekenissen van να.

του έγραψα για να μη με ξεχάσει.	ik heb hem geschreven opdat hij me niet nou vergeten.	bijwoordelijke bijzin (ihb finale bijzin)
του έγραψα να μη με ξεχάσει.	ik heb hem geschreven om mij niet te vergeten.	complementszin (ihb lijdend-voorwerpszin)

Finale bijzin met και

Dit komt vooral voor bij de werkwoorden πηγαίνω en έρχομαι.

κάτσε φρόνιμα γιατί πηγαίνω και τα λέω όλα στον πατέρα σου.	= θα πάω να τα πω	ga braaf zitten want ik ga alles aan je vader vertellen.
ήρθε και με πήρε από το σταθμό.	= ήρθε να με πάρει από το σταθμό	hij kwam om me naar het station te brengen.

 

Nb1. In het Nederlands kan in een finale bijzin de toekomende tijd worden gebruikt. Dit is in het Grieks niet mogelijk. Dat de gebeurtenis in de toekomst ligt, moet uit de hoofdzin en de context blijken. Vooral omdat zowel να als θα gevolgd worden door de coniunctivus, wordt makkelijk de fout gemaakt om in een dergelijk geval naast να ook θα te gebruiken.

Nb2. In het Nederlands kan in een finale bijzin de verleden tijd worden gebruikt. Dit is in het Grieks niet mogelijk. Dat de gebeurtenis in het verleden ligt, moet uit de hoofdzin en de context blijken.

Nb. Behalve het voegwoord μην bestaat er ook een bijwoord μη(ν) met de betekenis 'niet '.