Zinsleer, werkwoord, vragen
Het Grieks heeft drie werkwoorden die gebruikt worden in situaties waarin het Nederlands steeds het werkwoord 'vragen' gebruikt:
- ρωτάω: vragen van informatie
- ζητάω: vragen (om iets te krijgen), verlangen van, zoeken (bijv, van werk)
- παρακαλώ: verzoeken iets niet te doen.
Ρωτάω:
vragen van informatie
Let op: de persoon aan wie iets gevraagd wordt (het meewerkend voorwerp), staat bij ρωτάω in de accusativus.
| ρωτάμε το Γιάννη πότε θα ήρθε η Αγγελική. | we vragen Giannis wanneer Angeliki zal komen. |
| τι τον ρωτήσατε; | wat hebben jullie hem gevraagd? |
| τον ρώτησα αν θέλει να μείνει. | ik heb hem gevraagd of hij wil blijven. |
| ρώτησες τον Πάνο για την αδερφή του; | heb je Panos naar zijn zuster gevraagd? |
Als beide objecten bij ρωτάω door een zwak
persoonlijk voornaamwoord worden weergegeven, dan komt het
meewerkendvoorwerp (als gebruikelijk) in de
genitivus te staan.
Er kunnen nooit twee zwakke persoonlijke voornaamwoorden in
de accusativus bij een werkwoord staan:
| dus niet: |
maar: | σου το ρωτάω. | ik vraag het je. |
Ζητάω: vragen om iets (gedaan) te krijgen
| μας ζητάει συγγνώμη. | ze vraagt ons excuus. |
| ζήτησε ένα χιλιάρικο από τους γονείς του. | hij vroeg zijn ouders om (een briefje van) 1000 drachmen. |
| ζήτησαν από την Καλλιόπη να μείνει και άλλο. | ze vroegen Kalliopi nog wat langer te blijven. |
| της το ζήτησαν. | ze vroegen haar erom. |
| η Μαρία τού ζητάει να μείνει. | Maria vroeg hem te blijven. |
Vergelijk:
| τι ζητάς από την Αθηνά; | wat wil je van Athina? |
| τι ρωτάς την Αθήνα; | wat vraag je aan Athina? |
Nb. Het verschil tussen ζητάω en ρωτάω is ook goed te herkennen aan het woord ζητιάνος (bedelaar). Immers, een bedelaar zal eerder om iets tastbaars vragen dan om informatie.
Παρακαλώ: verzoeken iets (niet) te doen
Bij παρακαλώ staat de
persoon die verzocht wordt iets te doen (het meewerkend voorwerp) in
de accusativus.
Παρακαλώ kan, in tegenstelling tot
ρωτάω, geen dubbel object in de vorm van twee zwakke
persoonlijke voornaamwoorden hebben.
In principe wordt het lijdend voorwerp bij dit werkwoord weergegeven
door een complementszin ingeleid door να, en
niet door een zelfstandig naamwoord. In de spreektaal komt de zin 'θα ήθελα να σε παρακαλέσω κάτι' overigens wel
voor.
| παρακαλέσαμε την Ανδρονίκη να μείνει και άλλο. | we verzochten Androniki om nog een poosje te blijven. |
Vergelijk:
| την παρακάλεσα να μείνει. | ik verzocht haar te blijven. |
| της το ζήτησα. | ik verzocht het haar. |