◄**

▼*

►**

Zinsleer, werkwoord

Imperativus met να/μην

De gebiedende wijs wordt in het Grieks, net als in het Nederlands, gebruikt om een bevel of een opdracht te geven.
De imperativus kan zowel van de eerste als van de tweede stam gevormd worden.
Een verbod wordt in het Grieks gevormd door de coniunctivus van de eerste of tweede stam, voorafgegaan door de onkenning μη(ν).

Een gebod of verbod kan ook uitgedrukt worden door middel van een omschrijving met να (μην) + coniunctivus in de 2e persoon enkelvoud of meervoud.

Betekenisverschil tussen de imperativus van de 1e of 2e stam en een constructie met να.

Να meteen coniunctivus van de 2e stam drukt een raad of waarschuwing uit: 'zorg dat je ...' op een bepaald moment in de toekomst.
Het verschil met να + coniunctivus 2e stam en de imperativus van de 2e stam is dat het tijdsbereik van de να-constructie groter is. Bij de imperativus moet iets onmiddellijk gebeuren:

να φύγεις πριν γυρίσουν οι γονείς μου.	je moet weg zijn, voordat mijn ouders terugkomen.	(dat kan bij wijze van spreken over een week zijn)
φύγε πριν γυρίσουν οι γονείς μου!	ga weg voor m'n ouders komen.	(ze kunnen elk moment thuiskomen)
όταν τον δεις, θα του το πεις!	als je hem ziet, moet je het hem zeggen.	(hij is niet hier en het kan ook nog wel even duren voor je hem ziet)
πες του το!	zeg het hem dan!	(hij is hier toch, dus dit is je kans)

Να μην met een coniunctivus van de 2e stam drukt een waarschuwing uit: 'zorg dat je (op een bepaald moment in de toekomst) niet ...':

αν τον δεις, να μην του πεις τίποτα!	als je hem ziet, moet je niets zeggen.	(hij is nu niet hier en het is niet zeker of je hem zult zien)
είναι ευπρόσδεκτος να μην έρθει μόνο πριν τις εννιά.	hij is van harte welkom, als hij maar niet voor negenen komt.

Να met een coniunctivus van de 1e stam drukt een goede raad voor de toekomst uit, die blijft gelden: 'zorg dat je altijd ...':

να μιλάς καθαρά στην τάξη.	je moet in de klas duidelijk spreken.
να προσέχεις τον εαυτό του.	pas goed op jezelf.

Να μην met een coniunctivus van de 1e stam drukt een verbod uit, dat blijft gelden: 'zorg dat je nooit ...':

να μη με διακόπτεις όταν μιλάω στο τηλέφωνο.	je mag me niet(/nooit) onderbreken als ik aan de telefoon ben.
όταν μιλάνε οι μεγάλοι, να μη μιλάς εσύ	als de grote mensen aan het woord zijn, moet jij je mond houden (lett.: als de grote mensen spreken, moet jij niet spreken).

Alternatieve constructies voor de imperativus met ας en για

Een aansporing (in de 1e en 3e persoon enkelvoud en meervoud) wordt uitgedrukt door middel van het partikel ας (μην) + coniunctivus 2e stam:

ας τον πληρώσουν.	laten ze hem (maar) betalen.
ας φάμε κάτι.	laten we wat eten.
ας μην έρθει.	laten ze niet komen.
ας πούμε ....	laten we zeggen ...

Een aansporing (in de 2e persoon enkelvoud en meervoud) om iets van iemand gedaan te krijgen, kan voorafgegaan worden door het partikel για + coniunctivus (meestal 2e stam):

για έλα δω λιγάκι.	kom eens even hier.
για πες μου ...	zeg mij eens ...
για στάσου.	wacht eens even.
για πήγαινε λίγο να ...	ga 'ns even ...