Zinsleer, werkwoord
Voltooid deelwoord
Het voltooid deelwoord als naamwoordelijk deel van het gezegde
Van diverse werkwoorden kan het voltooid
deelwoord in combinatie met het koppelwerkwoord
είναι gebruikt worden als een perfectumconstructie.
Het voltooid deelwoord vormt dan het naamwoordelijk deel van het
gezegde:
το κρέας είναι αλατισμένο. | het vlees is gezouten. |
Deze constructie onderscheidt zich van het passieve perfectum doordat zij niet gepaard kan gaan met από + agens (de passieve door-bepaling):
το αυτοκίνητο έχει αγοραστεί από το Γιάννη. | de auto is gekocht door Jan. |
* |
De reden dat de constructie met het voltooid deelwoord niet de veroorzaker
bij zich kan hebben, is dat zij een toestand/kenmerk beschrijft en
geen handeling.
'το αυτοκίνητο είναι αγορασμένο' betekent
niet zozeer dat de auto is gekocht, als wel dat het gaat om een
koopauto. De juiste vertaling van 'το αυτοκίνητο
είναι αγορασμένο' is dan ook: 'het is een koopauto'.
vergelijk: | το κείμενο έχει απλοποιηθεί από τον εκδότη. | de tekst is vereenvoudigd door de uitgever. | (de uitgever heeft ingegrepen in de tekst) |
met: | το κείμενο είναι απλοποιημένο. | de tekst is vereenvoudigd. | (het is een vereenvoudigde tekst) |
vergelijk: | ο Γιάννης έχει παντρευτεί την ξαδέρφη μου. | Jan is getrouwd met mijn nicht. | (de handeling, en nu zijn wij familie van elkaar) |
met: | ο Γιάννης είναι παντρεμένος με την ξαδέρφη μου. | Jan is getrouwd met mijn nicht. | (de situatie, het feit) |
vergelijk: | έχω κουραστεί ν' ακούω την γκρίνια σου. | ik ben het beu je gezeur aan te horen. | (ik ben moe geworden van het luisteren) |
met: | είμαι κουρασμένος. | ik ben moe. | |
είμαι αγχωμένος. | ik ben gestresst. | ||
vergelijk: | είναι προσκολλημένος στην οικογένειά του. | hij is gehecht aan zijn familie. | (een karaktertrek) |
met: | ο αδελφός μου έχει προσκολληθεί στη γυναίκα και τα παιδιά του | mijn broer hangt erg aan zijn vrouw en kinderen. | (hij is gehecht geraakt) |
ήταν ανακουφισμένος που πέρασε τις εξετάσεις. | hij was opgelucht dat hij voor zijn examens was geslaagd. | ||
θα είναι ανακατεμένος σε βρωμοδουλειές. | hij zal wel bij verdachte zaakjes betrokken zijn. | ||
τα φώτα ήταν αναμμένα | de lichten waren aan (lett.:ontstoken/aangestoken). | ||
αυτή η γνώση είναι προορισμένη μόνο για τους ειδικούς. | die kennis is voorbehouden aan de ingewijden. |