Onbepaalde voornaamwoorden
Uitzonderlijk gebruik van τίποτα en πουθενά
In een zinnen met een gebiedende wijs wordt vrijwel altijd
κάποιος etc. gebruikt.
Alleen in het geval van τίποτα en eventueel
bij πουθενά wordt hier een enkele keer van
afgeweken (κανένας en ποτέ
komen dus nooit voor bij een gebiedende wijs).
Τίποτα in plaats van het neutrale
κάτι geeft aan dat het de spreker niet kan
schelen wat dat 'iets' nou precies is: hij verlangt dus niet naar
'iets', maar naar 'om het even wat'.
Als πουθενά wordt gebruikt, geeft dat een
ironische lading aan de mededeling.
να βρεις κάποιον για να σε βοηθήσει στον κήπο! niet: |
zoek iemand om je in de tuin te helpen (iemand die je kan helpen). |
φέρε μου κάτι να φάω! φέρε μου τίποτα να φάω |
breng me iets te eten! (neutraal zonder speciale nuance). breng me iets te eten! (wat dan ook, als het aar eetbaar is; met de nadruk op φέρε wat de intonatie betreft) |
βρες μας κάπου ένα σπίτι! βρες μας πουθενά κανένα σπίτι! |
zorg dat je een huis voor ons vindt (je zult er allicht
één vinden). vind dan maar ergens een huis voor ons (dat lukt je nooit; met de nadruk in de uitspraak op βρες). |
Voor alle duidelijkheid: κανένας komt wél voor in zinnen met een gebiedende wijs wanneer het bijvoeglijk gebruikt wordt, zoals uit de vorige voorbeeldzin blijkt.
Als κάτι in de betekenis van 'iets' of τίποτα in de betekenis van 'iets' of 'niets' gevolgd worden door een bijvoeglijk naamwoord, dan is dit bijvoeglijk naamwoord onzijdig en wordt het meestal voorafgegaan door het bepaald lidwoord το.
ο φίλος της έχει κάτι το ιδιαίτερο. ο φίλος της δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο. |
haar vriend heeft iets bijzonders. haar vriend heeft niets bijzonders. |