Grammatica//Synt/SyntBijz/SyntBijzComp1Pou
Complementszin
Na een werkwoord dat een emotie of zintuigelijke
waarneminguitdrukt, begint de bijzin veelal met
που
De persoonsvorm in de bijzin staat over het algemeen in de
indicativus
| emotie |
χαίρομαι
συγχωρώ
τι κρίμα
πειράζω
είναι λυπηρός
καλύτερα που |
blij zijn
zich excuseren
wat jammer
hinderen
het is spijtig
het is beter dat |
| waarneming |
βλέπω
ακούω
θυμάμαι
ξεχνάω |
zien
horen
zich herinneren (hoe)
vergeten (hoe) |
Voorbeelden:
| praesens |
λυπάμαι που δε μπορώ να σας φιλοξενήσω. |
het spijt me dat ik u niet te gast kan hebben. |
| paratatikos |
την πείραζε που δεν ερχόταν να την δει. |
ze vond het vervelend dat hij haar niet kwam opzoeken (lett.:
zien). |
| aoristus |
χαίρομαι που ήρθες. |
ik ben bij dat je gekomen bent. |
| toekomende tijd |
|
|
| voltooide tijd |
|
|
Που volgt ook wel in speciale gevallen
na werkwoorden waarbij normaliter het voegwoord
ότι/πως of
μη(ν)/μήπως of
να wordt gebruikt
Dit wordt ofwel veroorzaakt doordat de betekenis van de zin een
speciale gevoelswaarde heeft, ofwel doordat het werkwoord
verschillende betekenissen heeft.
ότι/πως volgt over het algemeen een
werkwoord dat een uiting, mening of kennis uitdrukt; is er sprake
van een meer emotionele lading dan volgt
που.
Bijvoorbeeld: θυμάμαι (zich herinneren) zal over het
algemeen gevolgd worden door ότι/πως
| που |
ο γέρος θυμήθηκε που συναντιόντουσαν στο
Παρίσι. |
de oude man herinnerde zich (nog goed) hoe ze elkaar in
Parijs ontmoetten. |
(de manier waarop, de emotie) |
| ότι/πως |
ο γέρος θυμήθηκε ότι συναντήθηκαν στο
Παρίσι. |
de oude man herinnerde zich nog dat ze elkaar in Parijs
hadden ontmoet. |
(het feit) |
Ten gevolge van een bijzondere betekenis van de zin, kan het echter
ook voorkomen dat een werkwoord waarbij normaliter που
wordt gebruikt, toch door να of
ότι/πως of
μη(ν)/μήπως
wordt gevolgd.
Bijvoorbeeld: βλέπω(zien) zal
als werkwoord van zintuigelijke waarneming gevolgd worden door
που. Indien het gebeuren als geheel centraal
staat, volgt να.
col style="width:36%">
| να |
βλέπω το τρένο να ξεκινάει. |
ik zie de trein vertrekken.
|
(ik zie de trein wegrijden) |
| που |
βλέπω το τρένο που ξεκινάει. |
ik zie de trein vertrekken (/die vertrekt).
|
(ik zie het vertrek van de trein) |
Bijvoorbeeld: ακούω (horen) zal als
werkwoord van zintuigelijke waarneming over het
algemeen gevolgd worden door ότι/πως.
Gaat het echter om de kennis-verwerving van het feit waartoe de
waarneming aanleiding geeft, dan is het voegwoord ότι/πως:
col style="width:36%">
| που |
τον άκουσα που έμπαινε μέσα. |
ik hoorde hem binnenkomen.
|
(ik hoorde hem, binnenkomen) |
| ότι/πως |
άκουσα ότι πέθανε ο θείος του. |
ik hoorde dat zijn oom is overleden.
|
(het feit) |
Bijvoorbeeld: βλέπω(zien) zal
als werkwoord van zintuigelijke waarneming gevolgd worden door
που. Indien echter het feit dat uit de
waarneming voortvloeit, centraal staat, volgt
ότι/πως:
col style="width:36%">
| ότι/πως |
είδα ότι έφυγε. |
ik zag dat hij vertrokken was.
|
(het feit) Nb. aoristus. |
| που |
τον είδα που έφευγε. |
ik zag hem weggaan.
|
(de bezigheid) Nb. paratikos |
©Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
|
