Bijzinnen van voorwaarde
Deze bijzinnen beschrijven de voorwaarde waaronder een
bepaalde handeling of gebeurtenis gerealiseerd kan worden of al
gerealiseerd is.
De voegwoorden zijn:
αν | als, indien |
άμα | als 1) |
έαν εφόσον |
indien, als |
αν τύχον | als toevallig, mocht ... |
1) Het voegwoord 'als' wordt in het Nederlands gebruikt zonder dat we ons er rekenschap van geven of de betekenis 'indien'/'onder de voorwaarde dat' dan wel de betekenis 'wanneer'/'op het moment dat' bedoeld wordt. Daar komt nog bij dat bij de betekenis 'wanneer' vaak ook een zekere gevoelswaarde van 'indien' aanwezig is. Het Grieks maakt een strikt onderscheid tussen deze betekenissen.
De persoonsvorm van de bijzin staat in de:
- coniunctivus van de tweede stam als handeling van de hoofdzin in
de toekomst ligt
- indicativus als de handeling in de hoofdzin al gerealiseerd is of
had kunnen zijn
- paratatikos of voltooid verleden tijd als de handeling in de hoofdzin
gerealiseerd zou kunnen worden
- coniunctivus van de tweede stam als de handeling in de hoofdzin
een algemeen geldende waarheid is.
hoofdzin | bijzin | ||
θα γελάσετε αν σας το πω. | jullie zullen lachen als ik het vertel. | futurum | coniunct2 |
εάν με διακόψεις άλλη φορά, θα σε σκοτώσω. | als je me nog één keer onderbreekt, vermoord ik je. | futurum | coniunct2 |
άμα τον δεις, μην του πεις πως είμαι άρρωστη. | als je hem ziet, vertel hem dan niet dat ik ziek ben. | coniunt2 | coniunct2 |
αν τυχόν περάσει, ας με περιμένει λιγάκι. | mocht hij langskomen, laat hij dan even op me wachten. | coniunt2 | coniunct2 |
αν το έστειλε αεροπορικώς, θα το πάρεις γρήγορα. | als hij het per luchtpost heeft verstuurd, dan zul je het wel snel krijgen. | futurum | aoristus |
αν έχετε ήδη πληρώσει, αγνοήστε αυτό το μήνυμα. | indien u reeds heeft betaald, kunt u dit bericht als niet-verzonden beschouwen (lett.: negeert u dit bericht). | imperativus | volt.tegenw. tijd |
αν έχεις ξανάρθει, γιατί δεν ξέρεις το δρόμο; | als je hier al eerder geweest bent, waarom weet je de weg (dan) niet? | indicativus | volt.tegenw. tijd |
άμα θες να φύγεις, φύγε. | als je weg wilt, ga (dan maar). | imperativus | indicativus |
θα υπογράψετε μόνο εφόσον συμφωνείτε. | u ondertekent alleen indien u (het ermee) eens bent. | coniunct2 | indicativus |
αν τον έβλεπες, θα γελούσες κι εσύ. | ook jij zou gelachen hebben, als je hem gezien had. | paratatikos | paratatikos |
αν δεν τον γνωρίζα καλά, θα τον ακολουθούσα. | als ik hem niet zo goed zou kennen, zou ik met hem mee gaan. | paratatikos | paratatikos |
αν μας το έλεγαν χτες, δε θα τους πιστεύαμε. | als ze het ons gisteren hadden gezegd, hadden we ze niet geloofd. | paratatikos | paratatikos |
αν είχα διαβατήριο, θα το είχα σκάσει προ πολλού. | als ik een paspoort had, was ik hem allang gesmeerd. | volt.verl. toek.tijd | paratatikos |
αν δεν δουλέψουμε, δε ζούμε. | als we niet werken, (kunnen) we niet leven. | indicativus | coniunct2 |