| 1. |
het samengaan van personen of zaken: met |
| |
| τρελαίνεται για σαλάτα
με φέτα. |
hij is dol op salade met feta. |
| έτρεχε στο δρόμο με μια
εφημερίδα στο χέρι. |
hij rende over straat met een krant in
z'n hand. |
| κάνει ένα ταξίδι (μαζί)
με τη φίλη του. |
hij is op reis met zijn vriendin. |
| χτες πήγαμε με το Γιάννη
να φάμε. |
gisteren zijn Giannis en ik samen gaan
eten. |
|
| 2. |
het samengaan van omstandigheden of gebeurtenissen:
met |
| |
| με λάλημα του πετεινού
σηκώθηκε. |
hij stond op bij het kraaien van de
haan. |
| κοιμάται με τις κότες. |
hij gaat met de kippen op stok. |
| δεν βγαίνω έξω με
τέτοιον αέρα. |
met zo'n harde wind ga ik niet naar
buiten. |
|
| 3. |
een instrument, middel of wijze: met |
| |
| αυτο το ψωμί δεν
κόβεται ούτε με μαχαίρι. |
dit brood is zelfs met een mes niet te
snijden. |
| ήρθε με το αεροπλάνο. |
hij is met het vliegtuig gekomen. |
| θα πάμε με τα πόδια ή
με το αμάξι; |
gaan we te voet of met de auto? |
| το αποδέχτηκε, αν και
με κάποια απροθυμία. |
hij accepteerde het, als was het met
tegenzin. |
| σου το εύχομαι με όλη
μου την καρδιά. |
ik wens het je met heel mijn hart toe. |
| με τον τρόπο + genitivus |
op de wijze van |
|
| 4. |
een (numeriek) bereik (zie ook μέχρι, ως, έως): tot, tot en met |
| |
| το πρωί οχτώ με δέκα
έχουμε μάθημα. |
we hebben 's ochtends les van 8 tot 10. |
| αύριο πρέπει να έχουμε
διαβάσει τις σελίδες 40 με 45. |
morgen moeten we pagina 40 t/m 45
gelezen hebben. |
| είμαστε ανοιχτά Τρίτη
με Παρασκευή. |
we zijn dinsdag t/m vrijdag geopend. |
|
| 5. |
benadering (bij getallen): |
| |
| περιμέναμε 10 με 15
λεπτά |
we hebben 10 á 15 minuten gewacht. |
| ήπιαμε τρεις με
τέσσερις μπίρες ο καθένας |
we hebben ieder drie á vier pilsjes
gedronken. |
|
| 6. |
regelmatige herhaling: per |
| |
| πληρώνομαι με την ώρα. |
ik word per uur betaald. |
|
| 7. |
tijdsduur: met (het verstrijken van) |
| |
| με τον καιρό θ'αλλάξει
γνώμη. |
na verloop van tijd (/mettertijd) zal
hij wel van gedachten veranderen. |
| η καταστάση του
αρρώστου χειροτερεύε με την ώρα. |
de toestand van de zieke verslechterde
met het uur. |
|
| 8. |
afmetingen: bij (zie ook επί) |
| |
| ένα δωμάτιο τέσσερα με
πέντε |
een kamer van vier bij vijf |
|
| 9. |
ruilobject, tegenwaarde: tegen, voor |
| |
| άλλαξα το αμάξι μου
μ'ένα μεγαλύτερο. |
ik heb mijn auto ingeruild voor een
grotere. |
| δουλεύει με μεροκάματο. |
hij werkt tegen dagloon. |
|
| 10. |
de materie waarmee iets is vervaardigd (zie ook από), gevuld of
beladen kan worden: met |
| |
| το σπίτι είναι χτισμένο
με τούβλα. |
het huis is gebouwd met bakstenen. |
| γέμισα το ποτήρι (με)
κρασί. |
ik vulde het glas met wijn. |
| φορτωμένος (με)
πράγματα |
beladen met spullen |
|
| 11. |
tegenstelling: ondanks (zie ook παρά), vaak gecombineerd met een vorm van
όλος |
| |
| με τόση εξυπνάδα βγήκε
γελασμένος. |
ondanks zijn slimheid is hij toch
bedrogen uitgekomen. |
| με όλο το βαρύ κρύο δεν
έμεινε σπίτι. |
ondanks de barre kou bleef hij niet
thuis. |
| με όλες τις δυσκολίες
δεν πρέπει να απελπιστείς. |
ondanks alle moeilijkheden, je hoeft
niet te wanhopen. |
| έβρεξε καθ'όλη τη
διαρκεία των διακοπών μας· μ'όλ'αυτά
περάσαμε θαυμάσια. |
het heeft gedurende onz hele vakantie
geregend; desondanks (lett.: ondanks dat al)
hebben we het geweldig gehad (meer lett.:
hebben we een geweldige tijd doorgemaakt). |
|
| 12. |
voorzetselvoorwerp: met, om e.a. |
| |
| κάθε τόσο μαλώνει με
την πεθερά της. |
ze heeft regelmatig ruzie met haar
schoonmoeder. |
| θύμωσε με τα λόγια μου. |
hij werd boos om wat ik zei (lett.: om
mijn woorden). |
| δε μπορώ να συνεργαστώ
με τέτοιον άνθρωπο. |
met zo'n man kan ik niet
samenwerken. |
| τα συζήτησα με το
διευθυντή μου. |
ik heb het met de directeur besproken. |
| γνωριστήκαμε με τη
γυναίκα μου το 1959. |
ik heb mijn vrouw in 1959 leren kennen. |
| πριν δέκα χρόνια
χωρίσαμε με τη γυναίκα μου. |
mijn vrouw en ik zijn tien jaar geleden
gescheiden. |
| δε συμφωνώ με τις
απόψεις του. |
ik ben het niet eens met uw standpunten. |
| γιατί διαφωνείτε πάντα
με το Γιάννη; |
waarom zijn Giannis en jij het nooit met
elkaar eens? |
| συγκρίνει τη χτεσινή
απόδοση με τη σημερινή. |
hij vergelijkt de produktie van gisteren
met die van vandaag. |
| σε σύγκριση με την
περσινή κατάσταση, οι δουλειές πάνε καλά. |
in vergelijking met vorig jaar, staan de
zaken er goed voor (lett.: gaan de
werkzaamheden goed). |
| τα προβλήματά του δεν
έχουν σχέση με την αρρώστια του. |
zijn problemen hebben niets te maken
(lett.: hebben geen relatie) met zijn ziekte |
| δε μοιάζει καθόλου με
τον αδελφό του. |
hij lijkt in het geheel niet op zijn
broer. |
| έχει τα ίδια γούστα με
μένα. |
hij heeft dezelfde smaak als ik. |
| μη γελάς με τον πόνο
μου! |
lach niet om mijn ellende! |
|
| 13. |
verwijzing: met |
| |
| τι έγινε μ'αυτή την
υπόθεση; |
hoe is het afgelopen met (lett.: wat is
er geworden van) die kwestie? |
| τι συμβαίνει μ'αυτούς
τους δυο; |
wat is er met die twee aan de hand
(lett.: wat gebeurt er met die twee)? |
|
| 14. |
aanraking: aan, in |
| |
| περπατούσαν χέρι με
χέρι. |
zij liepen hand in hand. |
| χόρευαν μάγουλο με
μάγουλο. |
zij dansten wang aan wang. |
| βρέθηκαν μέτωπο με
μέτωπο. |
zij kwamen neus aan neus (lettt.:
voorhoofd aan voorhoofd) te staan. |
|
| 15. |
τα βάζω με: ruzie maken met,
iemand op zijn donder geven |
| |
| γιατί τα βάζεις με τη
μητέρα σου; δε φταίει η γυναίκα για το
μπέρδεμα. |
waarom val je je moeder aan? het arme
mens heeft geen schuld aan deze toestand
(lett.: de vrouw heeft geen schuld aan de
verwarring). |
|
