Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis


Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
◄**     ►**   ▲**++
direct naar: Grammatica    Fonologie    Morfologie    Syntaxis
direct naar: Grammatica    Fonologie    Morfologie    Syntaxis
Grammatica//Fono/FonoDele2>


Klinkerdeletie



In de gesproken taal bestaat de neiging om een hiaat te vermijden. De (taalkundige) hiaat ontstaat wanneer een woord dat met een klinker eindigt, gevolgd wordt door een woord dat met een klinker begint. De hiaat wordt vermeden door één van beide klinkers achterwege te laten.
Dit verschijnsel heet klinkerdeletie. Wanneer de slotklinker verdwijnt spreekt men van elisie; wanneer de beginletter verdwijnt, spreekt men van aferesis.
Of de slotklinker verdwijnt of de beginklinker, hangt af van de relatieve sterkte van de twee met elkaar botsende klinkers.
De relatieve sterkte van de klinkers in het Grieks is als volgt: A > O > U > E > I.
Dat wil zeggen dat de α sterker is dan de ο en ω; de ο en ω sterker zijn dan de ου; de ου sterker is dan de ε en αι; en de ε en αι sterker zijn dan de η, ι, υ, ει en οι.

Voorbeelden van aferesis:

το είπα. το 'πα. ik zei het.
του έδωσαν του 'δωσαν ze gaven hem
τα έφερε. τα 'φερε. hij bracht het.
από εδώ από δω van hier
δυο εβδομάδες δυο βδομάδες twee weken
θα πάω εγώ. θα πάω 'γώ. ík ga wel.
μου έκοψε το αίμα. μού' κοψε το αίμα. mijn adem stokte in mijn keel.

Nb. In het geval dat een persoonlijk voornaamwoord een persoon aanduidt, kan dit het eventuele accent van de verdwenen lettergreep overnemen. Dit in tegenstelling met de situatie dat het persoonlijk voornaamwoord een zaak aanduidt. Vergelijk: μού 'κοψε το αίμα en τα 'φερε.

Voorbeelden van elisie:

μου άρεσε. > μ' άρεσε. het beviel me.
από αύριο > απ' αύριο vanaf morgen
το αβγό > τ' αβγό het ei
το άλλο > τ' άλλο het andere
σε έναν Έλληνα γιατρό > σ' έναν Έλληνα γιατρό naar een Griekse arts
μέσα στην πόλη > μεσ' στην πόλη binnen de stad

Klinkerdeletie kan ook optreden wanneer er geen klinkerbotsing is. Wanneer een slotklinker verdwijnt hoewel het volgende woord met een medeklinker begint, spreken we van apocope. Apocope treedt alleen op bij onbeklemtoonde lettergrepen.


Voorbeelden van apocope:

σε την πόλη > στην πόλη in de stad
σου το 'πα. > στο 'πα. ik heb 't je gezegd.
από την πόλη > απ' την πόλη vanuit de stad
δώσε το. > δώσ' το. geef het!
κόψε το. > κόψ' το. houd ermee op!

Nb1. Klinkerdeletie kan leiden tot woorden met meer dan één lettergreep die geen accent hebben, en tot woorden van één lettergreep (in tegenstelling met de regel) wel een accent hebben.

 

μού 'κοψε το αίμα. mijn adem stokte in mijn keel.  
     
Of zelfs:
θά βρεις.    
     


Nb2. Soms worden de woorden waar klinkerdeletie heeft plaats gevonden, als één woord geschreven.
Voorbeeld. θαρτούν, θα ερθούν (zij zullen komen), στόπα, σου το είπα (ik zei het je)

 


© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright

  

Semantiek
Betekenisleer

l

Syntaxis
Zinsleer

l

Morfologie
Woordleer

l

Alfabet

l

Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+

De bovenstaande zwarte sterren geven van elke pagina het niveau aan.

1 ster: beginnersniveau
2 sterren: gevorderden-niveau
3 sterren: studieniveau

1 plus: beschouwing
2 plussen: overzichten en dwarsverbanden