Zinsdelen, bijvoeglijke bepaling
Een bijvoeglijke bepaling is een woord of woordgroep die een nadere specificatie geeft van een zelfstandig naamwoord of van een persoonlijk voornaamwoord. Een bijvoeglijke bepaling is daarmee altijd een onderdeel van een zinsdeel.
Een bijvoeglijke bepaling heeft ofwel de vorm van
- een bijvoeglijk naamwoord (dat nog gepaard kan gaan met nadere aanduidingen)
- een bezittelijk voornaamwoord (dat nog gepaard kan gaan met nadere aanduidingen)
- een woordgroep ingeleid door het voorzetsel 'van' of een andere woord dat de nadere specificatie inleidt
- een bijzin ingeleid door een betrekkelijk voornaamwoord; een bijvoeglijke/betrekkelijke bijzin
Enkele voorbeelden:
woordgroep ingeleid door 'van' woordgroep ingeleid door ander voorzetsel bezittelijk voornaamwoord bezittelijk voornaamwoord met nadere bepaling bijvoeglijk naamwoord bijzin ingeleid door betrekkelijk voornaamwoord |
de kat van de buren de lantaarnpaal voor het huis mijn tante Jan z'n boek die lieve dame de ring die hij kocht, was uiterst kostbaar. |
Hoewel de bijvoeglijke bepaling formeel geen zelfstandig zinsdeel is, zal deze vaak gemakshalve als zinsdeel worden aangeduid.
Een bijzonder geval van de bijvoeglijke bepaling is de bijstelling.
onze directeur, de heer Pietersen, zal nu een toespraak houden. |
Bepaling van gesteldheid
Behalve de bijvoeglijke bepaling bestaat er nog een andere bepaling die direct betrekking heeft op een zelfstandig naamwoord of een persoonlijk voornaamwoord.
Dat is de bepaling van gesteldheid. Deze bepaling wordt naast de genoemde relatie beïnvloedt door het werkwoord.
Door zijn relatie met het zelfstandig naamwoord of het persoonlijk voornaamwoord is het niet verwonderlijk dat deze bepaling zich in aantal en geslacht daarnaar richt.
In het Nederlands is dat niet zichtbaar, maar in het Grieks wel.
Een paar voorbeelden:
ο Πέτρος μπήκε πεινασμένος. | Peter kwam hongerig binnen. |
Nb
αισθάνομαι νέος - ik voel me jong, νέος is een bijvoeglijk naamwoord gebruikt in een bepaling van gesteldheid.
αισθάνομαι καλύτερα - ik voel me beter, καλύτερα is en bijwoord gebruikt in een bijwoordelijke bepaling.
Meer over deze en andere zinsdelen, klik hier.