fbicon

Nieuwgrieks, Vormleer en Zinsleer

Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Vormleer en Zinsleer
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Morf/MorfZelfDive1


Zelfstandige naamwoorden


Onverbuigbare zelfstandige naamwoorden


Zelfstandige naamwoorden met afwijkende meervoudsvormen


Oude dativus-vormen


Verkleinwoorden


Samenstellingen



Onverbuigbare zelfstandige naamwoorden


Moderne leenwoorden die na ca. 1900 vanuit het Frans of Duits ingeburgerd zijn geraakt in het Grieks, worden in principe niet verbogen. Enkele voorbeelden:

το ασανσέρ de lift ταασανσέρ
το γκαράζ de garage τα γκαράζ
το ευρώ de euro τα ευρώ
το κομπιούτερ de computer τα κομπιούτερ
το μαγιό het badpak τα μαγιό
ο μάνατζερ de manager οι μάνατζερ
η πλαζ het strand οι πλαζ

Zelfstandige naamwoorden met afwijkende meervoudsvormen


Sommige mannelijke zelfstandige naamwoorden op -ος heben twee verschillende meervoudsvormen: de gebruikelijke vorm op -οι, maar ook een onzijdige vorm op -α. Meestal is er een verschil in betekenis tussen de mannelijke en de onzijdige vorm van het meervoud. Enkele voorbeelden:

ο βράχος de rots οι βράχοι
τα βράχια
de rotsen
ο καπνός de rook
de tabak
οι καπνοί
τα καπνά
de rook
de tabak
ο λόγος de reden
het woord
οι λόγοι
τα λόγια
de redenen
de woorden
ο χρόνος de tijd
het jaar
οι χρόνοι
τα χρόνια
de tijden
de jaren

Oude dativus-vormen


In het Oudgrieks bestond naast de nominativus, genitivus en accusativus nog een aparte dativusvorm. Deze is bijna overal vervangen door een vorm in de genitivus. In het Nederlands bestaat een vergelijkbare situatie (bijvoorbeeld: te goeder trouw).
moderne spelling betekenis oude spelling nominativus
βάσει + 2 op basis van βάσει η βάση
εντάξει ok ν τάξει η τάξη
λόγω + 2 vanwege λόγ ο λόγος
πράγματι inderdaad πράγματι το πράγμα
τοις εκατόν procent τος κατόν οι
τοις μετρητοίς contant τος μετρητος τα μετρητά


Verkleinwoorden


Net als in het Nederlands kan in het Grieks van een zelfstandig naamwoord een verkleinwoord worden gemaakt.
Verschil met het Nederlands is dat het Grieks meerdere uitgangen kent die die functie hebben.
 
-άκι το παιδί
ο καφές
kind
koffie
το παιδάκι
το καφεδάκι
jongetje
kopje koffie
-ούλι μικρός
το δέντρο
klein
boom
το μικρούλι
το δεντρούλι
(de) kleine
boompje
-ίτσα η δουλειά
η Eυαγγελία
het werk
Evangelia
η δουλίτσα
η Βαγγελίτσα
werkje
kleine Evangelia

 


Samenstellingen


In het Nederlands kunnen zelfstandige naamwoorden gecombineerd worden door ze, al of niet met een extra -s-, samen te voegen tot een nieuw zelfstandig naamwoord. Het Grieks kent deze mogelijkheid in veel minder mate. Meestal wordt gebruik gemaakt van een bijvoeglijk naamwoord of van een constructie met een voorzetsel.
Wanneer twee zelfstandige naamwoorden toch samen een ander zelfstandig naamwoord vormen, worden de delen meestel verbonden met een -ο-.
 
η μέρα dag η νύχτα nacht το μερόνυχτο etmaal
το μαχαίρι mes το πιρούνι vork τα μαχαιροπίρουνα bestek
ο άντρας man η γυναίκα vrouw το αντρόγυνο echtpaar
το Σάββατο zaterdag η Κυριακή zondag το Σαββατοκύριακο weekend
το αλάτι zout το πιπέρι peper το αλατοπίπερο peper- en zoutstel
το αβγό ei το λεμόνι citroen το αβγολέμονο eicitroensaus

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
 
  
 

Betekenis:
Betekenisleer

l

Zin:
Zinsleer

l

Woord:
Woordleer

l

Letter:
Alfabet

l

Klank:
Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+

De bovenstaande zwarte sterren geven van elke pagina het niveau aan.
1 ster: beginnersniveau
2 sterren: gevorderden-niveau
3 sterren: studieniveau
1 plus: beschouwing
2 plussen: overzicht