Activum, 1e stam, praesens, 1e conjugatie, type A
Type A: werkwoorden op -ω
ik betaal | enkelvoud | meervoud |
1e persoon | πληρώνω | πληρώνουμε |
2e persoon | πληρώνεις | πληρώνετε |
3e persoon | πληρώνει | πληρώνουν |
Zoals πληρώνω gaan alle
werkwoorden van type A van de eerste conjugatie waarvan de stam
uitgaat op een medeklinker. Bijvoorbeeld:
B-groep | κλέβω | stelen | βάφω | tonen | |
σκάβω | graven | αναπαύω | tot rust brengen | ||
σκύβω | bukken | απαγορεύω | verbieden | ||
επιτρέπω | toestaan | λάμπω | stralen | ||
γράφω | schrijven | ||||
G-groep | μπλέκω | in de war brengen | ρίχνω | gooien | |
βήχω | hoesten | ψάχνω | zoeken | ||
αντέχω | volhouden | δείχνω | tonen | ||
φτιάχνω | maken | ||||
T-groep | νιώθω | voelen | αστράφτω | flitsen | |
πείθω | overtuigen | ||||
Z-groep | βασίζω | baseren op | φωνάζω | schreeuwen | |
αρχίζω | beginnen | στάζω | druipen | ||
γεμίζω | vullen | διαβάζω | lezen | ||
τρίζω | kraken | αηδιάζω | walgen | ||
γρατσουνίζω | krabben | κοιτάζω | kijken naar | ||
N-groep | δένω | vastbinden | χάνω | verliezen | |
φτάνω | aankomen | κλείνω | sluiten | ||
R-groep | παρκάρω | parkeren | σερβίρω | serveren |
Let wel. Dat deze werkwoorden op overeenkomstige wijze het praesens
vormen, betekent niet dat zij ook in andere vormen overeenstemmen.
Bijvoorbeeld:
- bij de vorming van de 2e stam actief;
- bij de vorming van het passivum; bijvoorbeeld θέτω
(leggen), τίθεμαι;
- door het ontbreken van het passivum; bijvoorbeeld: σκύβω(bukken),
λήγω (verstrijken), ραίνω
(besprenkelen);
- bij de vorming van de 2e stam
passief;
- omdat zij alleen in het praesens (en eventueel imperfectum
voorkomen; bijvoorbeeld κείμαι (liggen),
διίσταται (uiteenlopen) (alleen praesens), χαίρω (genieten, zich verheugen),
ανήκω ( toebehoren),
οφείλω (verschuldigd zijn),
δικαιούμαι(recht hebben op) (alleen in het praesens
en imperfectum);
- omdat zij alleen in de derde persoon voorkomen;
bijvoorbeeld επείγει (het is dringend), ενδέχεται (de kans
bestaat dat);
- of een combinatie van deze eigenschappen.
Dit paradigma wordt ook gevolgd door een aantal werkwoorden
waarvan de stam uitgaat op een klinker. Het gaat
onder andereom
diversewerkwoorden van geleerde origine op -ύω:
op -ύω: | απολύω | ontslaan | ιδρύω | stichten | |
διαλύω | ontbinden | ισχύω | gelden | ||
διανύω | (een afstand) afleggen | μηνύω | aanklagen | ||
ελκύω | bekoren | παρεισδύω | binnensluipen | ||
επενδύω | investeren | ||||
op -έω: | πνέω | waaien | αποπλέω | wegvaren | |
αποπνέω | geuren | επιπλέω | blijven drijven | ||
εισπνέω | inademen | ρέω | vloeien | ||
εκπνέω | uitademen | απορρέω | voortvloeien uit | ||
εμπνέω | inspireren | καταρρέω | instorten | ||
πλέω | varen | παρεισφρέω | binnensluipen | ||
συνδέω | in verband brengen met | ||||
op:-είω | σείω | schudden | |||
op -κλείω: | αποκλείω | uitsluiten | εσωκλείω | bijsluiten | |
περικλείω | omsluiten | ||||
op -κρούω: | αντικρούω | weerleggen | |||
αποκρούω | afstoten |