De voltooide tijden zijn:
- voltooid tegenwoordige tijd
- voltooid verleden tijd
- voltooid tegenwoordig toekomende tijd
- voltooid verleden toekomende tijd
De voltooide tijden kunnen zowel actief als passief zijn.
De voltooide tijden worden in principe') gevormd door middel van een
onverbuigbare vorm van het werkwoord voorafgegaan door een verbogen
vorm van het werkwoord
έχω. De onverbuigbare vorm wordt voor het activum gevormd
uit de tweede stam van het werkwoord gevolgd door de uitgang -ει
. De onverbuigbare vorm is dus identiek aan de derde persoon
enkelvoud van de coniunctivus van de tweede stam.
Deze vorm heet in het Grieks de aparemfato.
Deze term wordt vaak vertaald met infinitief (onbepaalde wijs).
Geheel ten onrechte suggereert dit dat deze vorm gebruikt kan worden waar het Nederlands de infinitief gebruikt.
Werkwoorden die geen tweede stam hebben, kunnen ook geen voltooide tijden vormen, zoals bijvoorbeeld: ανήκω(toebehoren aan), είμαι (zijn), έχω (hebben), ξέρω (weten), περιμένω (wachten), πρέπει (het moet).
actief | ||||
vtt | voltooid tegenwoordige tijd | έχω πληρώσει | ik heb betaald | |
vvt | voltooid verleden tijd | είχα πληρώσει | ik had betaald | |
vttt | voltooid tegenwoordig toekomende tijd | θα έχω πληρώσει | ik zal betaald hebben | |
vvtt | voltooid verleden toekomende tijd | θα είχα πληρώσει | ik zou betaald hebben | |
passief | ||||
vtt | voltooid tegenwoordige tijd | έχω πληρωθεί | ik ben betaald | |
vvt | voltooid verleden tijd | είχα πληρωθεί | ik was betaald | |
vttt | voltooid tegenwoordig toekomende tijd | θα έχω πληρωθεί | ik zal betaald zijn | |
vvtt | voltooid verleden toekomende tijd | θα είχα πληρωθεί ") | ik zou betaald zijn |
Nb. In het Nederlands hebben bijna alle werkwoorden in de
voltooide tijd actief 'hebben' als hulpwerkwoord van de verleden tijd.
Voor enkele is het hulpwerkwoord van de verleden tijd echter: 'zijn': gaan, zijn en
werkwoorden die een beweging aanduiden, zoals vallen,
opstaan en diverse andere. In het Grieks is dit hulpwerkwoord steeds έχω.
') Behalve de vormen met de aparemfato heeft het Grieks ook
actieve voltooide tijden die gevormd worden met
είμαι en
de onzijdige vorm van het voltooid deelwoord passief. Niet
alle werkwoorden kunnen op deze wijze de voltooide tijd vormen.
De betekenissen van deze vormen zijn verschillend.
actief | ||||
vtt | voltooid tegenwoordige tijd | έχω πληρωμένος | ik heb betaald | |
vvt | voltooid verleden tijd | είχα πληρωμένος | ik had betaald | |
vttt | voltooid tegenwoordig toekomende tijd | θα έχω πληρωμένος | ik zal betaald hebben | |
vvtt | voltooid verleden toekomende tijd | θα είχα πληρωμένος | ik zou betaald hebben | |
passief | ||||
vtt | voltooid tegenwoordige tijd | είμαι πληρωμένος | ik ben betaald | |
vvt | voltooid verleden tijd | ήμουν πληρωμένος | ik was betaald | |
vttt | voltooid tegenwoordig toekomende tijd | θα είμαι πληρωμένος | ik zal betaald zijn | |
vvtt | voltooid verleden toekomende tijd | θα ήμουν πληρωμένος | ik zou betaald zijn |
Bovendien is er nog een voltooid verleden tijd actief die gevormd wordt door έχω + de onzijdige vorm van het voltooid deelwoord passief.
Behalve de hierboven genoemde voltooide tijden onderscheidt het Grieks ook nog de volgende combinatie:
έχοντας πληρώσει | betaald hebbend |
Het Nederlands heeft geen aparte naam voor deze tijd. De constructie wordt gezien als een verkorte bijzin.
") De voltooid verleden
toekomende tijd wordt in het Grieks niet benoemd als tijd maar als wijze:
ο υποθετικός λόγος (de veronderstellende wijze).