◄**

▼*

►**

Hoofdzin ingeleid door een partikel (gebiedende wijs)

De volgende partikels worden gebruikt om een hoofdzin in te leiden:

να	- vraagzin - gebiedende zin - wenszin	- vraagzin die twijfel uitdrukt bij de vraagsteller - retorische vraag - vraagzin met twijfel of de ander het antwoord kent.
μακάρι να	- zin drukt hoop of wens uit
ίσως να	- zin drukt veronderstelling of mogelijkheid uit
παραλίγο να	- bijna ...
ας	- aansporende zin (adhortatief) - toegevende zin (concessief) - wenszin (optatief)

Gebiedende zin

Een gebiedende zin kan behalve met de imperativus ook gemaakt worden met de constructie:
να + coniunctivus. De gebiedende zin drukt dan een goede raaf of waarschuwing uit ('zorg dat je ...').
Met de coniunctivus van de eerste stam gaat het om een raad of waarschuwing die blijft gelden, met de tweede stam om een goede raad of waarschuwing die van belang is op een bepaald moment in de toekomst.
Een onkennende gebiedende zin (een verbod) wordt gevormd met 'να μη(ν) + coniunctivus).

να προσέχεις τα λόγια σου.	let (voortaan) op je woorden.
να φορέσετε τα καλά σας ρούχα	jullie moeten je mooie (zondagse) kleren aandoen.
να μη με διακόπτεις όταν μιλάω στο τηλέφωνο.	je mag me nooit onderbreken als ik aan de telefoon ben.
αν τον δεις, να μην του πεις τίποτα.	als je hem ziet, moet je hem er (maar) niks van zeggen.

Indien men het bevel iets wil afzwakken waardoor het iets beleefder klinkt, kan de coniunctivus door een imperfectum vervangen worden:

να πήγαινες μια στιγμή για να δεις ποιος ήρθε.

als jij nou even gaat kijken wie daar is.

Hoofdzin die een wens uitdrukt

Να + coniunctivus kan een wens uitdrukken.
Het gaat dan om een elliptische constructie waarin het werkwoord εύχομαι (wensen) ontbreekt.

να σας ζήσουν τα παιδιά σας.	mogen uw kinderen nog lang leven.
να την χαίρεστε την κορή σας.	moge u nog lang kunnen genieten van(de aanwezigheid van) uw dochter.
... , να σε χάρω.	alsjeblieft, wees zo vriendelijk om ...

Να + imperfectum (paratatikos) (of plusquamperfectum) drukt een onvervulbare wens uit:

αχ, να μπορούσα να γίνω σαν το Γιάννη.	ach, kon ik maar zo worden als Giannis.
αχ, να μην είχε μεσολαβήσει ο πόλεμος.	ach, als de oorlog er maar niet tussen was gekomen.

Hoofdzin ingeleid door μακάρι να

Bij hoofdzinnen die ingeleid worden door (μακάρι/ίσως) να gaat het om elliptische constructies waarbij werkwoorden als πρέπει (het moet) , θέλω (willen), εύχομαι (wensen) en dergelijke ontbreken.
Het gebruik van να als partikel in de hoofdzin komt daarom overeen met het gebruik van het voegwoord να. Μακάρι να + coniunctivus drukt hoop uit. Die hoop kan reëel zijn of niet:

μακάρι να πετύχει το σκοπό του.

ik hoop (van harte) dat hij zijn doel bereikt.

(maar ik heb zo mijn twijfels)

Μακάρι να + imperfectum (paratatikos) (of plusquamperfectum) drukt een wens uit met weinig tot geen kans op vervulling:

μακάρι να 'ρχόταν.	ik wou maar dat hij kwam.
μακάρι να το ήξερα νωρίτερα.	had ik dat maar eerder geweten.
μακάρι να γινόταν αυτό.	gebeurde dat maar.

Hoofdzin ingeleid door παραλίγο να

Een 'hoofdzin' die ingeleid worden door παραλίγο να, is eigenlijk een bijzin waarvan de hoofdzin is weggelaten.

 

παραλίγο να χαλάσει το ρολόι του αδελφού του

bijna had hij het horloge van zijn broer kapot gemaakt (het scheelde weinig of hij had het horloge van zijn broer kapot gemaakt)