Versterkende aanwijzende voornaamwoorden
Versterkende aanwijzende voornaamwoorden gebruikt men om sterk te
benadrukken dat de persoon of zaak waarnaar verwijst, bedoeld wordt
en geen andere.
De betekenis kan omschreven worden als 'in eigen persoon' of
'de zaak op zich'.
Het Grieks gebruikt hiervoor de aanwijzende voornaamwoorden:
ο ίδιος en
μόνος μου.
Ο ίδιος komt overeen met het Nederlandse
'zelf'.
Ο ίδιος
| 1. | εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε ιδέα τι έγινε. | wij hebben zelf geen idee wat er gebeurd is. |
| 2. | μου είπες εσύ η ίδια ότι δε θα πήγαινες. | jijzelf hebt mij gezegd dat je niet zou gaan. |
| 3. | κάλεσε τον ίδιο τον Ζιμίτη να λάβει θέση στη διαμάχη. | hij riep Simitis zelf op om een standpunt in te nemen in de omstreden kwestie. |
| 4. | το δεύτερο αφορούσε τον ίδιο το θεσμό της βουλευτικής ασυλίας. | het tweede punt had betrekking op het instituut van de parlementaire onschendbaarheid zelf. |
| 5. | όπως τονίζει κα ο ίδιος ο συγγραφέας στην εισαγωγή ... | zoals de schrijver ook zelf in zijn inleiding benadrukt ... |
| 6. | ο Γιάννης ο ίδιος μου το είπε. | Giannis zelf heeft het me gezegd. |
Ο ίδιος wordt gebruikt in combinatie
- met een persoonlijk voornaamwoord in de 1e of 2e persoon: 1. 2. of
- met een eigennaam: 3. of
- een zelfstandig naamwoord dat altijd geïntroduceerd wordt
door een bepaald lidwoord: 4. 5. 6.
In combinatie met een persoonlijk voornaamwoord staat
ο ίδιος erachter: 1. 2. maar
in combinatie met een eigennaam of een zelfstandig naamwoord meestal
ervoor: 3. 4. 5. en
soms erachter: 6.
| 7. | φταίνε οι ίδιοι για τη συμφορά αυτή. | zij zijn zelf verantwoordelijk voor deze ramp. |
| 8. | ενδέχεται και ο ίδιος να αγνοεί το ότι έχει επιλεγεί. | waarschijnlijk is hij er zelf ook niet van op de hoogte dat hij is uitgekozen. |
In de betekenis van 'hijzelf', 'zijzelf', etc.
wordt ο ίδιος zelfstandig gebruikt: 7. 8.
In combinatie met αυτός krijgt ο ίδιος
erg veel nadruk: hij zelf (en niemand anders).
Soms fungeert het zelfstandig gebruikte ο ίδιος
bijna als een alternatief voor de derde persoon en kun je je
afvragen of het niet net zo goed weggelaten had kunnen worden:
η ίδια προσπάθησε να αμυνθεί, ήταν μάταιο όμως
(zij probeert zich te verdedigen; tevergeefs
echter).
Daarnaast komt ο ίδιος voor in combinatie met het zwak persoonlijk voornaamwoord.
| 9. | το είδα με τα ίδια μου τα μάτια. | ik zag het met mijn eigen ogen. |
| 10. | ειρωνεύται την ίδια της τη σεξουαλικότητα. | zij drijft de spot met haar eigen sexuele geaardheid. |
| 11. | δεν ήθελε να το παραδεχτεί ούτε στον ίδιο του τον εαυτό. | hij wilde het niet eens aan zichzelf toegeven. |
Het drukt nu niet een bezitsrelatie uit (daar hebben we ο δικός μου,etc., voor), maar benadrukt dat het gaat om de eigenheid van de zaak zelf (9-10). Het wordt ook gebruikt in combinatie met het wederkerend voornaamwoord ο εαυτός μου, ook dan geeft het grote nadruk (11).