◄**

▼*

►**

Versterkende aanwijzende voornaamwoorden

Versterkende aanwijzende voornaamwoorden gebruikt men om sterk te benadrukken dat de persoon of zaak waarnaar verwijst, bedoeld wordt en geen andere.
De betekenis kan omschreven worden als 'in eigen persoon' of 'de zaak op zich'.
Het Grieks gebruikt hiervoor de aanwijzende voornaamwoorden: ο ίδιος en μόνος μου. Ο ίδιος komt overeen met het Nederlandse 'zelf'.

Μόνος μου

Μόνος μου zonder meer betekent: in zijn eentje, zonder hulp van buiten af en/of zonder hulp van anderen.
In combinatie met από (από μόνος μου) betekent het: uit zichzelf, op eigen initiatief of vanzelf, zonder tussenkomst van een handelend wezen.

μόνος μου		in zijn eentje, zonder hulp van buiten af en/of zonder hulp van anderen
	δε θα τα καταφέρεις μόνος σου γιατί είσαι τόσο αδύναμος.	je zult het niet in je eentje voor elkaar krijgen; daar ben je te zwak voor.
	δε χρειάζομαι βοήθεια·μπορώ να το κάνω και μόνος μου.	ik heb geen hulp nodig; ik kan het ook alleen wel af.
	βρήκαν τη λύση μόνοι τους.	ze hebben de oplossing zelf gevonden.
	η παράσταση ήταν ωραία. Έπρεπε να την βιώσεις μόνος σου.	de voorstelling was geweldig. Je had het zelf moeten meemaken.
	μόνη της η τάση αυτή δεν μπορεί ...	die neiging alleen kan niet ...
από μόνος μου		uit zichzelf, op eigen initiatief of vanzelf, zonder tussenkomst van een handelend wezen
	μη νομίζετε ότι τα προβλήματα θα επιλυθούν από μόνα τους.	u moet niet denken dat de problemen als vanzelf opgelost worden.
	μην περιμένετε από τους πολίτες να σκεφτούν από μόνοι τους τι χρειάζεται ο στρατός.	verwacht niet van de burgers dat zij uit zichzelf bedenken wat het leger nodig heeft.
	τα αποτελέσματα μιλάνε από μόνα τους.	de resultaten spreken voor zichzelf.

Nb. De versterkende aanwijzende voornaamwoorden μόνος μου en από μόνος μου worden alleen predikatief gebruikt: dwz. ze komen in naamval, geslacht en aantal overeen met het onderwerp van de zin, en zeggen iets over de handeling die door het werkwoord uitgedrukt wordt.

Nb. Veel Grieken zijn zich niet bewust van het verschil tussen μόνος μου en από μόνος μου, en gebruiken de laatste constructie waar men de eerste zou verwachten:
- πιστεύω ότι από μόνος του, όσο καλός κι αν είναι, δεν μπορεί να πετύχει.
- ik geloof dat hij, hoe goed hij ook is, het niet alleen kan klaren.
Andere Grieken weer beschouwen από μόνος μου als nieuwlichterij en gebruiken deze constructie nooit.

Nb. In plaats van μόνος μου komt men ook, met name in oudere teksten, μονάχος μου tegen. Bijvoorbeeld:
- θα το φτιάξει μονάχος του. - hij zal het in zijn eentje maken.

Nb. Enigszins verwarrend is dat μόνος μου ook voorkomt als variant van μόνος: alleen, eenzaam. Μόνος of μόνος μου is dan niet een voornaamwoord, maar een predikatief gebruikt bijvoeglijk naamwoord.

Het bijvoeglijk naamwoord μόνος verschilt van het voornaamwoord μόνος omdat het
1. gradeerbaar is:
- ποτέ δεν νίωσε τόσο μόνος του. - nooit voelde hij zich zo alleen.
2. ook bij een ander zinsdeel kan horen:
- θα σε αφήσω μόνος σου. - ik zal je aleen laten

Nb. Μόνος zonder meer (dus zonder μου, etc.) komt ook voor als gewoon bijvoeglijk naamwoord in de betekenis van 'enige':
- η μόνη λύση - de enige oplossing
- το μόνο πρόβλημα - het enige probleem
- δεν είσαι ο μόνος. - jij bent niet de enige.