Identificerende aanwijzende voornaamwoorden
Identificerende aanwijzende voornaamwoorden worden gebruikt om aan te duiden dat iets of iemand in dezelfde categorie valt als, of zelfs gelijk is aan, een eerder genoemd (of eventueel geïmpliceerd) iets of iemand. Het Grieks gebruikt hiervoor het aanwijzende voornaamwoord ίδιος.
| 1. | ακριβώς για τους ίδιους λόγους αποφάσισε κι εκείνος να μην πάει. | om precies dezelfde reden heeft hij besloten niet te gaan. |
| 2. | στην ίδια επιστολή μου αναφέρομαι κα σε άλλα δυσάρεστα επεισόδια. | in diezelfde brief van mij verwijs ik ook naar de andere onaangename gevallen. |
| 3. | λυπάμαι που για δεύτερη φορά αναγκάζομαι να καταγγείλω τα ίδια πρόσωπα. | ik betreur het dat ik mij nogmaals genoodzaakt zie dezelfde personen aan te klagen. |
| 4. | πάλι τα ίδια! | het is weer hetzelfde liedje! |
| 5. | το ίδιο μου κάνει. | het is mij om het even. |
| 6. | το καινούργιο κινητό έχει το ίδιο μέγεθος με ένα μέσο ρολόι χειρός. | het nieuwe mobieltje heeft dezelfde afmeting als een doorsnee polshorloge. |
| 7. | κρατάει την ίδια με μένα στάση. | ze staan er hetzelfde tegenover als ik. |
| 8. | η ίδια αυτή λογική, αυτή η ίδια λογική, η ίδια λογική αυτή. | diezelfde logica. |
Een hoogst enkele keer komt ίδιος voor
zonder bepalend lidwoord. Het gaat dan om elliptische constructies
waar ook het werkwoord ontbreekt. In een populair liedje verzucht de
zangeres bijvoorbeeld:
όλοι οι άντρες ίδια φάτσα: alle mannen zijn
één pot nat (lett: alle mannen (de)zelfde kop).
Το ίδιο wordt bepaald als bijwoordelijke
bepaling:
την προηγούμενη φορά, όμως, οι αντιδράσεις δεν ήταν
το ίδιο έντονες: de vorige keer echter waren de reacties niet
zo fel (als nu wel het geval is);
ο στόχος δεν έιναι το ίδιο εφικτός για όλους:
het doel is niet voor iedereen in gelijke mate haalbaar;
το ίδιο είναι και η Βίκη: Vicky is even
eenzaam (als bijvoorbeeld Maria, Eleni, etc).
In formeel Grieks komt de zwaar verouderde constructie
ο αυτός in de betekenis van 'dezelfde' wel
eens voor:
είμαστε όλοι της αυτής γνώμης: wij zijn allen
dezelfde mening toegedaan.
Als ίδιος gebruikt wordt als
naamwoordelijk deel van het gezegde, dan kan het zowel met als
zonder bepalend lidwoord voorkomen (9-10).
In combinatie met με ..., echter, komt
ίδιος nooit voor met bepalend lidwoord (11).
| 9. | το σκεπτικό είναι το ίδιο. | de gedachtegang is hetzelfde. |
| 10. | τα συμπτώματα είναι ίδια και στις δύο παθήσεις. | bij beide aandoeningen zijn de symptomen identiek. |
| 11. | όσα μου αφηγήθηκαν ήταν σχεδόν ίδια με αυτά που άκουσα και είδα στην Ελλάδα. | hetgeen zij mij vertelden, kwam goeddeels overeen met wat ik in Griekenland had gehoord en gezien. |
Curieus is het gebruik van ίδιος in de
volgende constructie:
είναι ίδιος ο πατέρας του: hij is sprekend
zijn vader.
Vergelijk dit met het gebruik van φτυστός:
το μωρό είναι φτυστό η μητέρα του: de baby lijkt als twee
druppels water op zijn moeder.
Ίδιος kan slaan op uiterlijk en karakter,
φτυστός alleen op uiterlijk.