Woordvorming, suffixen van bijvoeglijke naamwoorden
-ικός -ακός -ικος -άτικος -ιάτικος -ίστικος |
ο βάρβαρος το έθνος το τηλέφωνο το πράγμα η οικογένεια ο ήλιος ο γέρος η ψευτιά η Κυριακή η άνοιξη το αγόρι η κούκλα |
barbaar natie telefoon feit familie zon grijsaard leugen zondag lente jongen pop |
βαρβαρικός εθνικός τηλεφωνικός πραγματικός οικογενειακός ηλιακός γέρικος ψεύτικος κυριακάτικος ανοιξιάτικος αγορίστικος κουκλίστικος |
barbaars nationaal telefonisch werkelijk, reëel in de familiekring zonne- oud vals, voos zondags lenteachtig jongensachtig popperig |
Het suffix -κος met varianten is de meest gebruikelijke maniere om
bijvoeglijke naamwoorden te maken.
De variant -ακός komt voor bij grondwoorden
waarvan de stam uitgaat op een [i].
De variant -ικος wordt gebruikt voor 'volkse'
woorden.
Het suffix -ίστικος betekent '-achtig,
gelijkend op'.
Suffixen om van een werkwoord een bijvoeglijk naamwoord te maken
-τικός | χαϊδεύω αναγκάζω διστάζω |
liefkozen noodzaken aarzelen |
χαϊδευτικός αναγκαστικός διστακτικός |
liefkozend noodzakelijk, nood- aarzelend |
-τός | καπνίζω κλείνω |
roken sluiten |
καπνιστός κλειστός |
gerookt gesloten |
-σιμος | πίνω κατοικώ προβλέπω |
drinken bewonen voorzien |
-σιμος πόσιμος κατοικήσιμος προβλέψιμος |
baar- drinkbaar bewoonbaar te voorzien |
-τεος | πληρώνω φορολογώ εξετάζω διατηρώ |
betalen belasten examineren onderhouden |
-τεος πληρωτέος φορολογητέος η εξεταστέα ύλη το διατηρητέο |
moetende, te ... te betalen belastbaar examenstof monument, te onderhouden gebouw |
-μένος 1 ) | φλιπάρω η γραβάτα το τρακ |
flippen das plankenkoorts, nervositeit |
φλιπαρισμένος γραβατωμένος τσακαρισμένος |
geflipt dasdragend nerveus |
-άτος | τρέχω φεύγω γεμίζω χορταίνω |
rennen vluchten vullen verzadigen |
-άτος τρεχάτος φευγάτος γεμάτος χορτάτος |
drukt (resultaat
van een) handeling uit rennend vluchtend vol verzadigd |
1
)
Van veel werkwoorden die verder geen passieve vormen hebben, wordt
vaak wel een passief voltooid deelwoord gevormd. Soms komen er ook
bijvoeglijke naamwoorden op -μένος
voor die niet van werkwoorden, maar van zelfstandige
naamwoorden lijken af te stammen.
Diverse suffixen van bijvoeglijke naamwoorden
-ένιος -ινος |
stofaanduidend | το ασήμι το διαμάντι το μαλλί το ξύλο |
zilver diamant wol hout |
ασημένιος διαμαντένιος μάλλινος ξύλινος |
zilveren diamanten wollen houten |
-ερός | toestand aanduidend | η βροχή η δροσιά ο τρόμος η φλόγα |
regen koelte schrik vlam |
βροχερός δροσερός τρομερός φλογερός |
regenachtig koel vreselijk brandend |
-ής | kleur aanduidend | ο καφές το πορτοκαλί |
koffie (het) oranje |
καφετζής πορτοκαλής |
bruin oranje |
-ίσιος | afkomstig van, uit | η κατσίκα το βουνό το σπίτι |
geit berg huis |
κατσικίσιος βουνίσιος σπίσιος |
geiten- berg- huis- |
-άτος | bereid met, voorzien van, lijkend op | το λεμόνι το κρασί η σκούφια ο αφρός |
citroen wijn muts schuim |
λεμονάτος κρασάτος σκουφάτος αφράτος |
met citroen bereid met wijn bereid met muts als van schuim, luchtig, mollig |
-ινός -ανός |
afgeleid van bijwoorden | φέτος σήμερα κοντά αύριο |
dit jaar vandaag dichtbij morgen |
φετινός σημερινός κοντινός αυριανός |
van dit jaar huidig nabijgelegen morgen- |
-ωτός | η φούσκα το μετάξι |
(zeep)bel zijde |
φουσκωτός μεταξωτός |
gezwollen zijden, zijdeachtig |
|
-ιος -ειος |
η γυναίκα ο άνδρας |
vrouw man |
γυναικείος ανδρείος |
vrouwelijk mannelijk, heldhaftig |
|
-αίος | η αρχή η μοίρα |
begin lot |
αρχαίος μοιραίος |
antiek noodlottig |
|
-ιαίος | tijdsaanduiding | ο μήνας η εβδομάδα |
maand week |
μηνιαίος εβδομαδιαίος |
maandelijks wekelijks |
-ώδης | το χάος το στοιχείο το μυστήριο |
chaos element mysterie |
χαώδης στοιχειώδης μυστηριώδης |
chaotisch elementair mysterieus |
|
-ειδής | gelijkend op | ο άνθρωπος ο φασίστας |
mens fascist |
ανθρωπειδής φασιστοειδής |
mensachtig fascistoïde |
-ούχος | houdend, hebbend, bevattend | το χλώριο το ταλέντο το πτυχίο |
chloor talent diploma |
χλωριούχος ταλαντούχος πτυχιούχος |
chloorhoudend getalenteerd gediplomeerd |