◄**

▼*

►**

Woordvorming, prefix

Een prefix is een letter of groep van letters dat voor een woord, het zogenaamde grondwoord of stam, gevoegd wordt om een nieuw woord te vormen.

Er zijn drie soorten prefixen:
- de prefixen α- en αν- die maken dat het gevormde woord de tegenovergestelde betekenis krijgt van het grondwoord
- de prefixen die bestaan uit een voorzetsel
- de overige prefixen die meestal zijn gebaseerd op een bijvoeglijk naamwoord, bijwoord of zelfstandig naamwoord.

De (mede)klinkers waarmee het prefix eindigt en/of het grondwoord begint, ondergaan regelmatig een verandering.
Vooral bij uit het Oudgrieks stammende grondwoorden die met een klinker beginnen, treedt vaak een klinker- of medeklinkerverandering op. Deze veranderingen zijn vaak te herleiden tot een vorm van palatalisering.

ανώδυνος	pijnloos	=	αν	+	οδύνη	leed
ανήκουστος	ongehoord	=	αν	+	ακούω	horen
επώνυμο	achternaam	=	επί	+	όνυμα	een Oudgriekse dialectvorm voor όνομα (naam)

Soms ondergaat het grondwoord ook nog een kleine verandering:

εφιμερίδα	krant	=<	επί	+	ήμερα	elke dag
ανθυγιεινός	ongezond	=<	άντι	+	υγιεινός	ongezond
υφυπουργός	staatssecretaris/ onderminister	=<	ύπο	+	υπουργός	minister

Dit treedt op bij zelfstandige naamwoorden die beginnen met een klinker die geaspireerd werd uitgesproken (vandaar ook het Nederlandse woord hygiëne dat afkomstig is van υγεία - gezondheid).

Soms ondergaat het grondwoord ook nog een kleine verandering:

ακινησία

onbeweeglijkheid

=<

α

+

κίνηση

beweging

De prefixen -α en -αν

Er zijn tal van zelfstandige en bijvoeglijke naamwoorden die een ontkenning van of het tegenovergestelde van het grondwoord weergeven door de zogenaamde 'alpha privans' aan het begin van het woord.
Als het grondwoord begint met een medeklinker, dan is het prefix: α-  

ασεβής

oneerbiedig

=<

α

+

σέβας

respect

Als het grondwoord begint met een klinker, dan is het prefix: αν-

ανηθικός

onzedelijk

=

αν

+

ηθικός

zedelijk