◄**

▼*

►**

▲***

Bijwoorden

το επίρρημα

Bijwoorden afgeleid van bijvoeglijke naamwoorden

Deze hebben een uitgang op -α, -ά, -o, -ύ, -ως, -ώς of -έως.

Tot deze groep behoren ook de bijvoeglijke gebruikte deelwoorden.

bijvoeglijk naamwoord op	bijvoeglijk naamwoord	bijwoord
-ος, -η, -ο	καλός	καλά	goed
-ος, -α, -ο	άγριος	άγρια	wild
-ός, -ιά, -ό	γλυκός	γλυκά	zoetjes
-ύς, -ιά, -ύ	βαθύς	βαθιά	diep
-ύς, -εία, -ύ	ταχύς	ταχέως	snel
-ής, -ιά, -ί	σταχτής	-	grauw
-ης, -α, -ικο	ζηλιάρης	ζηλιάρικα	jaloers
	μερακλής	μερακλήδικα	met overgave
-ης, -ες	αληθής	αληθώς	waarlijk
	βλακώδης	βλακώδως	op stupide wijze
	συνήθης	συνήθως	gewoonlijk
-ων, -ούσα, -ον	επείγων	επειγόντως	in allerijl

 

Het woord ειλικρινής (oprecht, eerlijk) vormt een uitzondering: naast de vorm op -ώς treft men zeer dikwijls het bijwoord ειλικρινά (van ειλικρινός) aan.

De bijwoorden op -έως en -όντως zijn uiterst zeldzaam. De categorie op -έως komt alleen nog voor in zeer formeel Grieks. De categorie op-όντως beperkt zich tot een paar voorbeelden:

επειγόντως	in allerijl
όντως	inderdaad
παρεμπιπτόντως	terloops

 

Er bestaan een paar bijvoeglijke naamwoorden op -ος waarvan het bijwoord op -ως uitgaat (met accentverschuiving als het accent van het bijvoeglijk naamwoord op de twee na laatste lettergreep valt; proparoxitoon). Onder andere:

ιδίως	voornamelijk
κυρίως	vooral
εγκαίρως	op tijd
αεροπορικώς	per luchtpost

In deze categorie vallen ook vrijwel alle tegenwoordige deelwoorden passief  voor zover ze een bijwoord hebben:

επομένως	dientengevolge
προηγουμένως	eerder
ενδεχομένως	eventueel

Als een bijvoeglijk naamwoord zowel een bijwoord op -α als op -ω heeft, dan hebben die over het algemeen een verschillende betekenis of gebruik.

De volgende bijvoeglijke naamwoorden hebben een afwijkende vorming van het bijwoord:

άλλος	ander nog (meer)	αλλιώς άλλο	anders langer, meer
ευθύς	recht	ευθέως	meteen
λίγος	weinig	λίγο	een beetje
μόνος	alleen	μόνο	alleen, enkel
πολύς	veel	πολύ	zeer
όλος	heel	όλο	de hele tijd, steeds
πόσος	hoeveel	πόσο	hoezeer
τόσος	zoveel	τόσο	zo(zeer)

 

 

Aangezien voltooid deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord gebruikt kunnen worden, zou men verwachten dat deze ook als bijwoord gebruikt kunnen worden. Dit gebeurt echter slechts bij hoge uitzondering. Klik hier voor voorbeelden en achtergronden.

Over het algemeen treedt bij de vorming van het bijwoord geen accentverschuiving op.
Uitzondering hierop vormt het bijvoeglijke naamwoord σφοδρός - in hoge mate. Het hierop gebaseerde bijwoord luidt: σφόδρα - in hoge mate.