◄***

▼**

►***

Bijvoeglijke naamwoorden op -ής, -ης en -άς

 

Deze bijvoeglijke naamwoorden worden verbogen volgens één van de paradigma's:
1. op -ής, -ιά, -ί: σταχτής (asgrauw)
2a. op -ης, -α, -ικο: τεμπέλης (lui)
2b. op -άς, -ού, -άδικο: φωνακλάς (schreeuwlelijk)
3.op -ής, -ής, -ες: αφελής (naief)
4.opώδης, -ώδης, -ώδες: βλακώδης (stompzinnig)
5. op-ης, -ης, -ες: επιμήκης (langwerpig)
6. op-ης, -ης, -ες: φρενήρης (krankzinnig)

In aanvulling op wat reeds bij de verbuigingen is vermeld, is nog het volgende op te merken:

Mbt de bijvoeglijke naamwoorden op -ής, -ιά, -ί: σταχτής

Het paradigma σταχτής is in feite identiek aan dat van παχύς. Het enige verschil is de spelling van de nominativus, accusativus en vocativus enkelvoud mannelijk (-η in plaats van-υ) en van de nominativus, accusativus en vocativus enkelvoud onzijdig (-ι in plaats van-υ).
Vaak wordt in plaats van het bijvoeglijk naamwoord het betreffende zelfstandige naamwoord gebruikt.

η θαλασσιά χάντρα

η θαλασσί χάντρα

de blauwe kraal

Mbt bijvoeglijke naamwoorden op -ης, -α, -ικο: τεμπέλης, respectievelijk-άς, -ού, -άδικο: φωνακλάς

In het Grieks worden zelfstandige naamwoorden die een karaktereigenschap aanduiden, gebruikt als bijvoeglijke bepaling:η τεμπέλα φοιτήτρια (de luie studente, letterlijk: de luiaard studente) en omgekeerd. Dit leidt (schijnbaar) tot de ongebruikelijke situatie dat er twee zelfstandige naamwoorden direct achter elkaar staan.

Aangezien levende wezens per definitie mannelijk of vrouwelijk zijn, kan deze constructie niet zo maar toegepast worden op onzijdige zelfstandige naamwoorden. Dit wordt opgelost door het toevoegen van het suffix -ικο aan de onzijdige vormen van het bijvoeglijk naamwoord.

Bij paroxytone zelfstandige naamwoorden wordt het suffix toegevoegd aan de stam van het enkelvoud, bij oxytone zelfstandige naamwoorden wordt het suffix toegevoegd aan de stam van het meervoud. Bijvoorbeeld:

paroxytoon	ο τεμπέλης η τεμπέλα οι τεμπέληδες	de luiaard	τεμπέλης τεμπέλα τεμπέλικο	lui
oxytoon	ο καταφερτζής η καταφερτζού οι καταφερτζήδες	de handigerd	καταφερτζής καταφερτζού καταφερτζήδικο	handig
	ο φωνακλάς η φωνακλού οι φωνακλάδες	de schreeuwlelijk	φωνακλάς φωνακλού φωνακλάδικο	blèrend

Naar analogie van deze onzijdige uitgangen op -ικο worden soms nieuwe bijvoeglijke naamwoorden gevormd:

κλαψιάρης	κλαψιάρα	κλαψιάρικο	huilebalk	huilerig	levert	κλαψιάρικος	jengelend
καψούρης	καψούρα	καψούρικο	dweper	verliefd	levert	καψούρικος	liefdesziek
	καψούρικα τραγούδια		smartlappen
μερακλής	μερακλού	μερακληδικό	liefhebber	bevlogen	levert	μερακλήδικος	voortreffelijk
	μερακλήδικος καφές		een heerlijk bakje koffie

Mbt bijvoeglijke naamwoorden op -ης, -ες: φρενήρης

als φρενήρης gaat:

πλήρης

vol