◄**

▼*

▲**++

►**

▲***

Varianten

 

Veel Griekse woorden hebben meer dan één schrijfwijze. Veel voorkomend is bijvoorbeeld een schrijfwijze met -χτ- naaste een schrijfwijze met -χτ-. Bijvoorbeeld: οκτώ, οχτώ.
Dit komt bij alle woordsoorten voor.
Bij de woordsoorten die verbogen of vervoegd worden, kan er behalve een variatie in de stam ook nog een variatie in de vervoeging of verbuiging voorkomen. Bij werkwoorden komt dat veel meer voor dan bij bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden.

De meest voorkomende variatie is de bekende variant die voorkomt bij werkwoorden als αγαπάω - αγαπώ (met αγαπά -αγαπάει, αγαπούσα - αγάπαγα)  ').

Een tweede grote groep zijn de werkwoorden van de 2e conjugatie die varianten in de vervoeging hebben van één van de andere subgroepen. Voor de grootste groep die hieronder valt is, is zelfs een aparte subgroep gevormd: de 2A/B-groep.

Een derde bekende groep is die van samenstellingen met -δίνω of -δίδω.

Enkele voorbeelden.

 

αγαπάω/-ώ	αγαπάω en αγαπώ komen beide voor	liefhebben
φυλάω	variant op -ώ komt niet voor	bewaken
πετάω	variant op -ώ komt niet voor	gooien
ζητάω/-ώ	naast ζητάς komt ζητείς voor naast ζητιέμαι komt ook ζητούμαι voor	vragen
συναντάω/-ώ	συναντάω en συναντώ komen beide voor naast συναντιέμαι komt συναντώμαι voor	ontmoeten
κοιμάμαι	variant: κοιμούμαι	slapen
πηδώ	naast πήδησα komt ook πήδηξα voor	springen
αμαρταίνω	variant: αμαρτάνω	zondigen
αποχαιρετίζω	variant: αποχαιρετώ	afscheid nemen
ανταλάζω	variant: ανταλάσσω	ruilen
σφυρίζω	variant: σφυράω/-ώ	fluiten
σφαλίζω	naast σφάλισα komt σφάλιξα voor	sluiten
σοκάρω	variant: σοκαρίζω	choqueren
παραδίνω	variant: παραδίδω	overhandigen
κτίζω	variant: χτίζω	bouwen

 

') In veel gevallen is er geen voorkeur voor de -άω of -ώ variant. Er zijn echter gevallen waarin alleen de -άω variant wordt gebruikt.
In deze grammatica en zeker in de woordenlijstnieuwgrieks is er voor gekozen om deze werkwoorden zo veel mogelijk in de -ώ variant te benoemen, zelfs als de -άω variant de voorkeur geniet. Dit is gedaan om de vindbaarheid te vergroten en mogelijke verwarring te verminderen. De site woordenlijstnieuwgrieks bevat de juiste vervoeging met varianten.
Hierop is alleen uitzondering gemaakt voor de (samengetrokken) werkwoorden: σπάω, σκάω, φυλάω rn πάω.
Er wordt vanuit gegaan dat de meer ervaren spreker gaandeweg de voorkeur zal ontdekken. Wie zich meer wil verdiepen in deze materie, bestudeert dit onderwerp op gevorderden niveau.

Families van werkwoorden

Een familie van werkwoorden noemen we hier een groep werkwoorden die samengesteld zijn op basis van hetzelfde 'basis'-werkwoord.
Bijvoorbeeld:
θέτω - zetten, προσθέτω - toevoegen, συνθέτω - samenstellen, εκθέτω - tentoonstellen.
Meestal worden alle werkwoorden uit één familie op dezelfde wijze vervoegd.
In een aantal gevallen bevat een familie echter enkele leden die op een andere wijze worden vervoegd dan de rest van de familie.
Bijvoorbeeld:
βλέπω - zien, πρόβλεπω - voorspellen.

Aan dit onderwerp is een aparte pagina gewijd.