fbicon

Nieuwgrieks, Vormleer en Zinsleer

Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Vormleer en Zinsleer
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Morf/MorfBijw1


Bijwoorden


Bijwoorden zijn woorden die ofwel het gezegde, ofwel een andere bepaling, ofwel een zin in zijn geheel nader preciseren. In het Nederlands kunnen bijvoeglijke naamwoorden fungeren als bijwoord. Bijvoorbeeld:

ο Γιάννης ήρθε νωρίς. Jan is vroeg gekomen.
πέρασε μια πολύ δύσκολη περίοδο. ik heb een heel moeilijke periode achter de rug.

De bijwoorden vallen in twee groepen uiteen:
- de groep van bijwoorden die is afgeleid van bijvoeglijke naamwoorden. Deze hebben een uitgang op -α, -ά, -ως, of -ώς
- de groep van 'echte' bijwoorden die niet afgeleid zijn van een bijvoeglijk naamwoord.

Bijwoorden worden niet verbogen.

'Echte' bijwoorden

Enkele voorbeelden:
νωρίς vroeg αργά laat
αύριο morgen χτες gisteren
εκεί daar εδώ hier
σχεδόν bijna ίσως misschien
έτσι zo ήδη al
απόψε vanavond ξανά weer

Sommmige bijwoorden kunnen een vraagzin inleiden:
πού; waar? πώς; hoe?
Dat kan zowel een directe vraag als een indirecte vraag zijn.

 

Bijwoorden afgeleid van een bijvoeglijk naamwoord
Deze bijwoorden hebben bijna altijd een uitgang op -α of -ά.
Zo niet, dan is de uitgang bijna altijd -ως of -ώς.
In enkele (niet onbelangrijke) gevallen is de uitgang -ο.

 

bijvoeglijk naamwoord op bijvoeglijk naamwoord bijwoord  
-ος, -η, -ο καλός καλά goed
-ος, -α, -ο άγριος άγρια wild
-ός, -ιά, -ό γλυκός γλυκά zoetjes
-ύς, -ιά, -ύ βαθύς βαθιά diep
-ύς, -εία, -ύ ταχύς ταχέως snel
-ής, -ιά, -ί σταχτής - grauw
-ης, -α, -ικο ζηλιάρης ζηλιάρικα jaloers
μερακλής μερακλήδικα met overgave
-ης, -ες αληθής αληθώς waarlijk
βλακώδης βλακωδώς op stupide wijze
συνήθης συνήθως gewoonlijk
ενδιαφέρων interessant
-ων, -ούσα, -ον επείγων επειγόντως in allerijl

Soms komen beide vormen voor. Vaak is er dan een verschil in betekenis.



bijvoeglijk naamwoord bijwoord  
καλός καλά
καλώς
goed
okee
βέβαιος βέβαια
βεβαίως
zeker
welzeker!
άδικος άδικα
αδικώς
tevergeefs
onrechtvaardig
ευχάριστος ευχάριστα
ευχαρίστως
op aangename wijze
graag
άμεσος άμεσα
αμέσως
op directe wijze
onmiddellijk

De bijwoorden die afgeleid zijn van een bijvoeglijk naamwoord, en diverse die dat niet zijn, kunnen een vergelijkende trap, en soms zelfs een absoluut overtreffende trap hebben (dan wel altijd op -α). Als de vergelijkende trap onregelmatig is, is het bijbehorende bijwoord op dezelfde wijze onregelmatig. Bijvoorbeeld:


ακριβά
ακριβώς
duur ακριβότερα
ακριβέστερα
ακριβότατα
ακριβέστατα
καλά goed καλύτερα κάλλιστα
άριστα
κακώς slecht χειρότερα χείριστα
λίγο weinig λιγότερα ελάχιστα
πρώτα eerst πρωτύτερα -
αργά laat αργότερα -
νωρίς vroeg νωρίτερα -

De vergrotende trap van een bijwoord kan ook met πιο gemaakt worden net zoals dat bij een bijvoeglijk naamwoord kan.

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
 
  
 

Betekenis:
Betekenisleer

l

Zin:
Zinsleer

l

Woord:
Woordleer

l

Letter:
Alfabet

l

Klank:
Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+

De bovenstaande zwarte sterren geven van elke pagina het niveau aan.
1 ster: beginnersniveau
2 sterren: gevorderden-niveau
3 sterren: studieniveau
1 plus: beschouwing
2 plussen: overzicht