fbicon

Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis


Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Morf/MorfWerw/MorfWerw3RegeOnre


Regelmatige en onregelmatige werkwoorden


Inleiding

Indien we in het Nederlands naar de vormen kijken die werkwoorden bij het vervoegen aannemen, blijken daar bepaalde regelmatigheden in voor te komen. Dit leidt tot de behoefte om een regel te maken op grond waarvan de vormen voorspeld kunnen worden.
Bijvoorbeeld: wandelen-wandelde-gewandeld, rodelen-rodelde-gerodeld leidt tot de regel: de verleden tijd wordt verkregen door de letters 'en' aan  het eind te vervangen door de letters 'de', terwijl het voltooid deelwoord wordt gevormd door de letters 'en' aan het eind te vervangen door de letter 'd' en het geheel vooraf te laten gaan door de letters 'ge'.

Dit werkt echter niet voor werkwoorden als kammen-kamde-gekamd. Dit kan worden opgelost door het begrip stam in te voeren en te bepalen dat de stam gevonden wordt door de letters 'en' te verwijderen en als de stam dan op twee gelijke letters eindigt er daar ook één van te verwijderen. Vervolgens moet de regel voor de verleden tijd en voor het voltooid deelwoord een beetje aangepast worden.
De aangepaste regel werkt echter nog niet voor werkwoorden als passen-paste-gepast. Dit is opgelost door de uitbreiding met de bekende regel van het 'kofschip' oftewel 'fokschaap'.
De uitgebreide regels werken nog steeds niet voor werkwoorden als koken-kookte-gekookt.
Enzovoort, enzovoort (denk aan werkwoorden als leven, bereiden, vermaken, kopen, mogen, zullen).

Naarmate het aantal regels toeneemt zal het gedrag van meer werkwoorden gedekt worden (de regelmatige werkwoorden).
Steeds echter zullen er werkwoorden zijn die zich niet aan de regels houden (de uitzonderingen, de onregelmatige werkwoorden).
Duidelijk is dat naarmate het aantal regels toeneemt, ook het aantal werkwoorden dat zich 'regelmatig' gedraagt, toeneemt, terwijl het aantal 'onregelmatige' werkwoorden afneemt. Naast het toenemen van het aantal regels, zullen deze echter steeds ingewikkelder worden.
Om die reden wordt ook in het Grieks met een beperkte set regels gestart, waarbij dan het aantal woorden dat  zich niet helemaal of helemaal niet aan die regels houdt, groot is (hier besproken op niveau *). Bij verdere studie zullen er dan genuanceerdere indelingen blijken te bestaan die het gedrag van een groter aantal werkwoorden voorspeld (Stauropoulos, 23 groepen; Lauxtermann, 36 groepen en een lijst met plm 180 onregelmatige werkwoorden; Prisma, 30 groepen een lijst met plm 200 onregelmatige werkwoorden; Intertaal, 71 groepen; Iordanidou, 235 groepen).


Regelmatige werkwoorden zijn werkwoorden die zich bij de vervoeging aan zekere regels houden; preciezer gezegd: werkwoorden die als zij aan bepaalde voorwaarden voldoen, bepaalde vormen aannemen.
Onregelmatige werkwoorden zijn werkwoorden die dat niet doen; preciezer gezegd: die ofwel niet aan de voorwaarden voldoen, ofwel als zij wel aan de voorwaarden voldoen, toch niet de voorspelde vormen aannemen.

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
 

 
  
 

Semantiek:
Betekenisleer

l

Syntaxis:
Zinsleer

l

Morfologie:
Woordleer

l

Alfabet

l

Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+



Overzicht indeling werkwoorden


1e stam, 1e conjugatie,
actief en passief
  κρύβω, -ομαι verbergen
  ανοίγω, -ομαι openen
  διαβάζω, -ομαι lezen
  πείθω, -ομαι overtuigen
  χάνω, -ομαι verliezen
  ακούω, -γομαι horen
1e stam, 2e conjugatie,
actief en passief
A1 αγαπώ, -ιέμαι beminnen
A2 αντανακλώ, -ούμαι beschouwen
B θεωρώ, -ούμαι beschouwen
C πληρώ, -ούμαι voldoen aan
2e stam, 1e conjugatie, actief
  κρύψω verbergen
  ανοίξω openen
  διαβάσω lezen
  πείσω overtuigen
  πληρώσω betalen
  ακούσω horen
2e stam, 1e conjugatie, passief
  κρυφτώ verbergen
  ανοιχτώ openen
  διαβαστώ omhelzen
  πειστώ overtuigen
  πληρωστώ betalen
  ακουστώ horen
2e stam, 2e conjugatie, actief
A1 αγαπήσω beminnen
A2 αντανακλάσω weerkaatsen
B θεωρήσω beschouwen
2e stam, 2e conjugatie, passief
A1 αγαπηθώ beminnen
A2 αντανακλαστώ weerkaatsen
B θεωρηθώ beschouwen
D λυπηθώ spijt hebben