Overzicht 1e conjugatie, 1e stam, actief en passief
De 1e conjugatie valt in twee groepen uiteen, type A en
type B.
Tot type A behoren:
- alle werkwoorden waarvan de stam op een medeklinker eindigt
(waaronder ook αυ en ευ),
en
- alle werkwoorden waarvan de stam op een klinker eindigt, maar
waarbij de klinker van de stam en van de uitgangen van de tweede
persoon enkelvoud en van de drie meervoudsvormen niet worden
samengetrokken (bijvoorbeeld
απολύω
ontslaan
αποκλείω
uitsluiten
αποκρούω
afstoten
συνδέω
verbinden
πνεώ waaien).
Tot type B behoren:
- de werkwoorden waarvan de stam op een klinker eindigt, maar
waarbij de klinker van de stam en van de uitgangen van de tweede
persoon enkelvoud en de drie meervoudsvormen worden samengetrokken
(bijvoorbeeld ακούω horen,
κλαίω huilen, τρώω eten).
Deze regel kent twee verschillende soorten van uitzonderingen:
- de werkwoorden σπάω en σκάω
(type B)
hebben varianten σπάζω en
σκάζω (type A)
- aan de stam van de werkwoorden van type B wordt in de
passieve vormen van de 1e stam praesens een intervocalische
-γ- toegevoegd.
Binnen type A wordt voor een aantal tijden twee aparte subgroepen
onderscheiden:
- voor de werkwoorden op -άρω en
-ίρω
- voor de werkwoorden op -θέτω
Hoewel een verdere onderverdeling van de werkwoorden van de 1e conjugatie voor de vorming van de 1e stam niet noodzakelijk is, is het ter voorbereiding van een onderverdeling voor de vorming van de 2e stam handig om de werkwoorden van de 1e conjugatie in een aantal groepen in te delen (sommige van deze groepen vallen overigens nog verder uiteen bij de vorming van de 2e stam).
eerste stam op | |||
B-groep |
labialen: β π φ πτ φτ αυ ευ |
κρύβω εγκαταλείπω αλείφω καλύπτω βλάφτω δουλεύω αναπαύω δουλεύω |
verbergen verlaten insmeren bedekken beschadigen werken doen rusten werken |
T-groep |
dentalen: δ θ σ τ λ ρ |
διαψεύδω πείθω αρέσω θέτω |
ontkennen overtuigen zinnen leggen |
A-groep |
klinkers: υ ει ου ε |
απολύω αποκλείω αποκρούω συνδέω πνέω |
ontslaan uitsluiten afstoten verbinden waaien |
N-groep | ν αιν ιν υν |
πληρώνω σωπαίνω ανασταίνω ζεσταίνω ακριβαίνω καταλαβαίνω αποτυχαίνω κρίνω μολύνω |
betalen zwijgen doen herrijzen verwarmen duurder worden begrijpen falen oordelen vervuilen |
Z-groep | ζ | αγκαλιάζω αλλάζω |
omhelzen verwijderen |
G-groep |
gutturalen: γ γγ κ γχ χν σσ ττ |
ανοίγω σφίγγω πλέκω προσέχω φτιάχνω αναπτύσσω εισπράττω |
openen klemmen breien opletten maken ontwikkelen incasseren |
R-groep | ρ |
σοκάρω σερβίρω |
shockeren serveren |
Nb. Indien bij eenzelfde 1e stam meerdere voorbeelden zijn opgenomen, geeft dit aan dat voor deze stam bij de vorming van de 2e stam een verdere uitsplitsing plaats vindt.
Nb. De stammen eindigend op -σσ en -ττ zijn in verband met de groepering voor de 2e stam reeds bij de G-groep opgenomen.