Breuken
Stambreuken
De stambreuk 1/2 wordt meestal weergegeven door het zelfstandig
gebruik van het bijvoeglijk naamwoord μισός (half): το μισό (de helft).
De stambreuken (1/3,
1/4,
1/5 etc.) worden gevormd door zelfstandig
gebruik van het rangtelwoord: το τρίτο, το τέταρτο,
το πέμπτο κλπ.
Nb. Het Grieks gebruikt hier overwegend het bepaalde lidwoord.
Gebroken getallen
Gebroken getallen (2/3, 3/4 etc) worden gevormd door combinatie van hoofdtelwoord tussen het lidwoord en de betreffende stambreuk te plaatsen.
| το ένα τρίτο | éénderde |
| τα δυο τρίτα | twee derde |
| το ένα τέταρτο | één vierde, een kwart |
| τα τρία τέταρτα | drie vierde, driekwart |
Het begrip waar de breuk bijhoort en waarvan het de hoeveelheid aanduidt, staat soms in de genitivus.
| το ένα τρίτο του πληθυσμού | éénderde van de bevolking |
| τα τρία τέταρτα των υποψηφίων | driekwart van de kandidaten |
| πέντε είναι το μισό του δέκα. | vijf is de helft van tien. |
| το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα | de tweede helft van de 20e eeuw |
| μισό κιλό κρασί | een halve liter wijn |
| φορτίο μισού τόνου | een lading van een halve ton |
| όλα στη μισή τιμή | alles voor de halve prijs |
Gemengde getallen
Gemengde getallen zijn de som van een geheel
getal en een breuk: 7 3/4,
3 1/2, 1,5.
Voor gemengde getallen die zijn samengesteld met 1/2 vormt het
Grieks door achter het hoofdtelwoord de uitgang -μισι of -ήμισι te plakken:
ενάμισι, δυόμισι, τριάμισι, τεσσεράμισι, πεντέμισι, εξήμισι,
εφτάμισι, οχτώμισι, εννιάμισι, δεκάμισι, εντεκάμισι, δωδεκάμισι etc. (1,5 2,5 3,5 enz.).
De getallen ενάμισι, τριάμισι en τεσσεράμισι worden als volgt verbogen.
| 1 1/2 | 3 1/2 | 4 1/2 | |||||
| man | vr | onz | man/vr | onz | man/vr | onz | |
| nom | ενάμισης | μιάμιση | ενάμισι | τρεισήμισι | τριάμισι | τεσσερισήμισι | τεσσεράμισι |
| gen | ενάμιση | μιάμισης | ενάμισι | - | - | - | - |
| acc | ενάμιση | μιάμιση | ενάμισι | τρεισήμισι | τριάμισι | τεσσερισήμισι | τεσσεράμισι |
De overige combinaties met -μισι of -ήμισι worden niet verbogen.
Alleen ενάμισης wordt gevolgd door een enkelvoudig zelfstandig naamwoord, alle andere hoofdtelwoorden op -μισι door een meervoudig zelfstandig naamwoord.
| ενάμισης | ||
| ενάμισης τόνος | anderhalve ton | nom. mann. enkelv. |
| φορτίο ενάμιση τόνου | een lading met een gewicht van anderhalve ton | gen.mann.enkelv. |
| μιάμιση μπανάνα | anderhalve banaan | |
| μάθημα μιάμισης ώρας | een les van anderhalf uur | |
| μπουκάλι ενάμισι λίτρου | een fles van anderhalve liter | |
| μιάμιση ώρα | anderhalf uur | |
| τρεισήμισι ώρες | drie en een half uur | |
| πεντέμισι ώρες | vijf en een half uur |